Het is niet moeilijk om het huidige tijdperk te vergelijken met de jaren zeventig van de vorige eeuw. Een energiecrisis, een hete oorlog, een koude oorlog, aanhoudende inflatie, stijgende rentetarieven, stijgende huizenprijzen. Zelfs Abba treedt weer op, zij het als hologram. Voor beleggers zou een herhaling van de jaren zeventig een grondige heroverweging vereisen.
De Schotse historicus Niall Ferguson (foto) vindt de gelijkenissen markant en raadt beleggers aan hun strategie aan te passen, niet in het minst vanwege de verschuivende tektonische platen in de geopolitiek. Ferguson was een van de sprekers op het Amundi World Investment Forum in Parijs vorige week die een vergelijking trok met de jaren zeventig bij het bespreken van de economische uitdagingen van vandaag.
‘Als we de jaren zeventig opnieuw beleven, wat betekent dat dan voor beleggers? Als je kijkt naar het voor inflatie gecorrigeerde rendement, is het heel opvallend dat in de periode van eind jaren zestig tot eind jaren zeventig alleen de woningmarkt een positief reëel rendement opleverde. Obligaties, aandelen en rekeningen leverden negatieve reële rendementen op’, vertelde Ferguson de 650 aanwezigen op het evenement.
Als we de jaren zeventig opnieuw meemaken, moet je je beleggingsstrategie grondig heroverwegen. Want de dingen die werkten in de periode nadat Paul Volcker de rug van de inflatie brak, zullen niet meer werken, zei hij, verwijzend naar de voorzitter van de Federal Reserve in de jaren tachtig.
Bernanke ziet een andere Fed vandaag
De zwaargewichten van de centrale banken, die geconditioneerd zijn om de inflatie te bestrijden, zijn het daar meestal niet mee eens. Ben Bernanke, voorzitter van de Federal Reserve van 2006 tot 2016, gelooft dat we ‘vrijwel zeker’ geen gevaar lopen de ervaring van de jaren zeventig opnieuw te ervaren. De Federal Reserve, onder druk gezet door het politieke establishment, deed toen simpelweg niets om de inflatie tegen te gaan, zei hij, iets wat tegenwoordig niet meer van de Fed gezegd kan worden.
‘De Fed heeft vandaag de dag de onafhankelijkheid die nodig is om beleidsbeslissingen te nemen’, schreef Bernanke deze week in de New York Times. ‘De geloofwaardigheid van de Fed zal er mede voor zorgen dat de Grote Inflatie zich niet zal herhalen.’
Terug naar de geopolitiek. In een toespraak in Parijs beschreef Ferguson een wereld waarin de intieme relatie tussen China en Amerika is geëindigd en is veranderd in een nieuwe koude oorlog. ‘Chimerica is dood’, zei hij. ‘En Koude Oorlog Twee is aan de gang. Met Koude Oorlog Twee bedoel ik dat de Verenigde Staten nu in een concurrentiestrijd verwikkeld zijn met de Volksrepubliek China, die sterk lijkt op die met de Sovjet-Unie van eind jaren veertig tot eind jaren tachtig van de vorige eeuw.’
Oekraïne-oorlog is ‘onze versie van de Korea-oorlog’
Ferguson’s reflectie op de oorlog in Oekraïne is dat het niet zozeer lijkt op de Arabisch-Israëlische oorlog van 1973, die een wereldwijde oliecrisis ontketende, maar ‘onze versie van de Korea-oorlog die in 1950 uitbrak’.
‘De Koreaanse oorlog was de hete oorlog die duidelijk maakte hoe ernstig het conflict tussen de supermachten kon worden. Op een soort spiegelbeeldige manier doet de oorlog in Oekraïne iets soortgelijk’, zei Ferguson.
Vooruitkijkend zei Ferguson dat het volgens hem mogelijk is dat de VS in 2024 een Republikeinse president kiezen, net zoals de jaren zeventig uiteindelijk hielpen om Ronald Reagan in zijn presidentschap te stuwen.
Herverkiezing Trump ‘denkbaar’
‘Het is denkbaar dat een soortgelijk proces een zwaai naar rechts zal zien in de Amerikaanse politiek, beginnend met de midterms later dit jaar, en culminerend in de verkiezing van een Republikeinse president in 2024’, zei hij. ‘Er is nog steeds een gedegen kans dat Donald Trump de tweede president in de Amerikaanse geschiedenis zal worden die twee niet-opeenvolgende termijnen zal dienen.’
Geopolitiek analiste Tina Fordham, wier wijsheid ook op Wall Street populair is, zei dat er, afgezien van de olieprijsschok van 1974, veel verschillen zijn met de jaren zeventig. ‘Een daarvan, hopen we, is dat centrale bankiers en beleidsmakers iets geleerd hebben van de vorige crisis, en in staat zullen zijn om die te beheersen’, vertelde ze aan Investment Officer.
‘Een ander groot verschil met die periode is de vermindering van de armoede, de economische boom van de laatste decennia, waardoor de levensstandaard overal ter wereld is verbeterd en de schokdempers voor crises zijn verbeterd’, aldus Fordham.
Wat de inflatiebestrijding betreft, heeft de Fed het veel moeilijker dan de ECB, zei Olivier Blanchard, senior fellow aan het Peterson Institute for Economics en voormalig hoofdeconoom bij het IMF. ‘De Fed zal vrij sterk op de rem moeten trappen, voor Europa denk ik ook dat de ECB de rente zal moeten verhogen. Maar de situatie is niet zo nijpend.’
‘Niet bang genoeg voor inflatie’
Nobelprijswinnaar voor de economie Daniël Kahneman erkende dat inflatie een fenomeen is dat niet algemeen wordt begrepen door het grote publiek. ‘Ongetwijfeld denk ik dat mensen die een hoge inflatie hebben meegemaakt, nog lang bang blijven voor inflatie. Deze generatie is waarschijnlijk niet bang genoeg voor inflatie, als de inflatie werkelijk uit de hand zou lopen.’
Pascal Blanqué, voorzitter van het Amundi Instituut, zei dat jongeren, ook al hebben ze geen periodes van hoge inflatie meegemaakt, wel de valkuilen ervan inzien. ‘Uit opiniepeilingen blijkt dat jongeren eigenlijk ook heel bang zijn voor inflatie, omdat het onzekerheid zaait. We begrijpen gewoon niet wat het betekent. Dus eigenlijk lijkt de mate van angst vrij hoog te zijn over de leeftijdsverdeling heen.’
De belangrijkste principes voor allocatie
Amundi, Europa’s grootste vermogensbeheerder met zo’n 2.000 miljard euro aan beheerd vermogen, benoemde in februari Vincent Mortier tot zijn nieuwe chief investment manager. Mortier nam de functie over van Blanqué, die hij sinds 2005 vervulde. Op het World Investment Forum in Parijs schetste Mortier zijn belangrijkste beleggingsprincipes voor strategische asset allocaties.
‘Vergeet de oude bottleneck op technieken, die werken niet meer op die manier’, zei hij. ‘In feite zijn de correlaties totaal verbroken, de volatiliteit is te hoog en zullen zal blijven. Rendementen zijn steeds moeilijker te voorspellen. Dus in die context geloven we strategische asset allocatie moet worden opgebouwd rond een paar belangrijke principes.’
Als eerste principe moeten beleggers een evenwichtige allocatie tussen aandelen en obligaties vergeten. ‘Inderdaad, de 60-40 benadering is er slecht aan toe. Het is nog niet dood, en dus kun je het goed aanpassen en kan het nog steeds waardevol zijn’, zei hij.
Diversificatie met Chinese obligaties
Ten tweede moeten opkomende markten worden meegenomen. ‘Men is er echt van overtuigd dat obligaties uit opkomende markten en Chinese obligaties een kerncomponent van allocaties moeten zijn vanwege hun diversificatie-effect. En het feit dat ze reële rendementen opleveren.’
Wat aandelen betreft, blijft Amundi bij zijn standpunt dat de voorkeur moet worden gegeven aan kwaliteit en waarde. ‘Het is een veilige uptrend. Je moet dus aandelen selecteren met een goede balans, goede winststromen en een goede zichtbaarheid’, aldus Mortier.
Tot slot moeten reële activa worden opgenomen in een kernallocatie. Hij voegde eraan toe dat vertrouwen een essentieel onderdeel zal zijn. ‘Het is belangrijk dat u, ik en onze klanten begrijpen wat ze kopen en vertrouwen hebben in wat ze kopen, want markten zullen worden gebouwd op vertrouwen.’
Gerelateerde artikelen op Investment Officer:
- ‘De voorwaarden voor een crash zijn vervuld’
- Oplopende spreads en inflatie zetten ECB en Fed aan tot actie