De vorm van de Amerikaanse rentecurve was in het verleden altijd een goede indicator voor een op handen zijnde recessie in de Verenigde Staten. De huidige economische expansie in de VS lijkt het record van de langste cyclus die voorafging aan de dotcom-crisis te breken. Maar hoe langer de cyclus duurt, hoe dichter het einde ervan nadert.
Dat zegt KBC-econoom Mathias Van der Jeugt in gesprek met Investment Officer. Hij maakte de analyse samen met zijn Tsjechische collega Jan Cermák. ‘Een inverse vorm van de curve, met kortetermijnrendementen (twee jaar) die het niveau van de langetermijnrendementen (tien jaar) overtreffen, voorspelde de vorige zeven Amerikaanse recessies volgens de economen correct; het laatste valse alarm dateert van 1967’, aldus Van der Jeugt.
Record verbroken?
De huidige economische expansie in de VS duurt nu 107 maanden. Dat is volgens de econoom de op een na langste cyclus sinds 1885. ‘De laat-cyclische budgettaire stimulus van president Trump versterkt de kans dat het vorige record zal worden gebroken.’ Dat vorige record staat op naam van de 10-jarige cyclus die startte in de jaren ’90 en uiteindelijk uitmondde in de dotcom-zeepbel van de jaren 2000.
Beleggers onderschatten zowel vorig jaar als dit jaar het tempo van de verkrappingscyclus van de Fed, zegt Van der Jeugt. ‘Vandaar de snelle stijging van de 2-jaarsrente. De Amerikaanse centrale bank bereikte haar tweeledige doel van maximale tewerkstelling en prijsstabiliteit en zet door met haar beleidsnormalisatie.’
‘De stijging van de 10-jaarsrente verliep duidelijk trager. Dat de Fed zijn neutrale rentevoorspelling al enkele keren naar beneden bijstelde (tot 2.875%), werkt als een soort plafond en is bovendien mogelijk een teken van een lagere toekomstige productiviteitsgroei ten opzichte van voor de financiële crisis. Recent kwam door nog onrust bij over de zorgwekkende escalatie van het internationale handelsconflict, wat op de consumptie en investeringen kan wegen.’
Recessierisico onderschat
Het fiscaal stimulerend beleid van Amerikaanse president Trump zorgt ervoor dat de VS volgens de econoom de volgende jaren afstevenen op begrotingstekorten van 5 procent van het bbp en meer. Die hogere financieringsbehoefte, en dus de toename van Amerikaans staatspapier komt volgens hem op een slecht moment; de Amerikaanse centrale bank bouwt haar balans immers af.
‘Vanaf het vierde kwartaal van dit jaar stopt ze met herfinancieren van overheidsobligaties op vervaldag aan een tempo van $50 miljard overheidsobligaties. Momenteel is dat $30 miljard per maand. Die obligatieportefeuille bouwde de Fed in de nasleep van de crisis op tijdens haar kwantitatief monetair versoepelingsprogramma. Een tweede belangrijke koper van Amerikaanse staatspapier, China, dreigt bovendien haar aankopen te verminderen of zelfs te stoppen als vergeldingsmaatregel in de handelsoorlog.’
Een lagere vraag en hoger aanbod kunnen volgens Van der Jeugt via een hogere kredietrisico premie tot stijgende Amerikaanse langetermijnrentes leiden. ‘Als de stijging van de lange rente niet langer wordt veroorzaakt door positieve groei- en inflatievooruitzichten, kan ze de 10j2j spread vertekenen en het recessie-scenario in het economisch model mogelijk onderschatten. Hiervoor moeten beleggers en beleidsmakers zich beducht zijn.’
De KBC-econoom stelt dat volgens het gangbare economische model - met een US Treasury 10j2j spread van twintig basispunten tegen het einde van dit jaar – halverwege 2020 een recessie-waarschijnlijkheid van 19 procent te verwachten is. Bij een vlakke rentecurve bedraagt die waarschijnlijkheid 34 procent.
Van der Jeugt: ‘Volgens het door ons gebruikte model betekent een licht negatieve US Treasury 10j2j van -16 basispunten anderhalf jaar later al een recessiekans van 51 procent. Als de rentecurve halverwege 2019 invers zou worden, betekent dit dat een economische recessie in de VS ergens eind 2020 allesbehalve en onmogelijk scenario is.’
De volledige analyse vindt u hier: