Van Lanschot Kempen heeft als fiduciair manager de jaarlijkse ‘stoelendans’ om pensioenvermogen in Nederland gewonnen. Van de 20,8 miljard euro die in 2022 van manager veranderde, veroverde zij 11,9 miljard. De pensioenvermogens worden steeds meer verdeeld tussen 3 à 4 partijen die ‘zowel technisch als qua schaal de compleetheid van dienstverlening kunnen bieden’, stelt Wilse Graveland, die leiding geeft aan het fiduciair management bij Van Lanschot Kempen.
In de afgelopen drie jaar (2019 tot en met 2021) was Achmea Investment Management steeds de partij die de meeste fiduciaire mandaten wist binnen te slepen. Maar in 2022 is Van Lanschot Kempen het grootste bij het binnenhalen van nieuw belegd vermogen en aantal mandaten. Ook hield het al haar bestaande klanten binnen. Zo werd Bedrijfstakpensioenfonds Schilders binnengehaald. Daarmee ‘verhuist’ ruim 8 miljard euro van Zeist naar Amsterdam.
Het vermogen kwam over van PGGM, dat afgelopen jaar liet weten alleen nog het fiduciair beheer voor Pensioenfonds Zorg en Welzijn te willen doen. Behalve Schilders, stapte het tevens bij PGGM ondergebrachte Smurfit Kappa over, namelijk naar Goldman Sachs/NN IP. Daarbij ging het om een vermogen van 800 miljoen euro.
Van Lanschot Kempen heeft nu meer dan 80 miljard euro aan pensioenvermogen in fiduciair beheer. Behalve Bedrijfstakpensioenfonds Schilders maakte namelijk ook Pensioenfonds KLM Cabinepersoneel een overstap. Het stelde Van Lanschot Kempen aan als strategisch beleggingsadviseur voor het beleggingsbeleid en de verduurzaming van de portefeuille. ‘Er is een duidelijke scheiding tussen advisering en uitvoering gemaakt wat de governance ten goede komt’, stelde Mark-Jan Boes, uitvoerend bestuurder balans- en vermogensbeheer van het pensioenfonds, eerder in een persbericht. Het gaat om strategisch beleggingsadvies over een belegd vermogen van 3,7 miljard euro.
Graveland (foto) stelt dat het om klanten gaat die zowel inhoudelijk als qua cultuur goed bij Van Lanschot Kempen passen. Hij spreekt in dat verband van ‘selectieve groei, dat wil zeggen dat er een klik zit tussen wat de klant wil en wat wij kunnen bieden’. Voorts wijst hij erop dat de impact van het Pensioenakkoord groot is (geweest) op de keuzes die (bedrijfstak)pensioenfondsen tegenwoordig maken. Daarnaast geeft hij aan dat het goed bedienen van bestaande klanten het belangrijkste vertrekpunt is, ook voor verdere selectieve groei inclusief de daarbij behorende versterkingen van het team en de doorontwikkeling van de fiduciaire propositie.
Impact pensioenakkoord
‘Het Pensioenakkoord heeft met zijn solidaire karakteristieken sterke Nederlandse elementen. In dat kader vragen partijen zich af of er voldoende synergie is bij de fiduciair manager, terwijl ook duurzaamheid sterk Nederlands gedreven is.’ Graveland is van mening dat fiduciair managers als Achmea IM en Van Lanschot Kempen daar als grote partijen het meest van profiteren. ‘De crux zit hem in het strategisch commitment’, oordeelt hij.
Het vermogen ging afgelopen jaar vooral van PGGM en BNP Paribas naar andere fiduciair managers. Bedrijfstakpensioenfonds Zorgverzekeraars (SBZ Pensioen) gaat met het fiduciair beheer – exclusief manager selectie – van BNP Paribas naar Achmea IM. Hierbij gaat het om een pensioenvermogen van 5,6 miljard euro. Het gesloten pensioenfonds Atos wees Russell als fiduciair ondersteuner aan. Hier was 2,3 miljard euro aan pensioenvermogen in het spel.
Volgens een rapportage van Exelerating, een informatieplatform dat de markt voor Europees institutioneel vermogensbeheer in beeld brengt, hebben in totaal 10 pensioenfondsen in 2022 ervoor gekozen om het pensioenvermogen bij een andere fiduciair manager onder te brengen of om te wisselen van uitvoeringsvorm. Indien er wordt gewisseld van uitvoeringsvorm stapt het pensioenfonds over naar een Algemeen Pensioenfonds (APF), een Bedrijfstakpensioenfonds (BPF) of een verzekeraar, aldus Exelerating.
Zo is door de transitie van pensioenfonds Roba naar Apf HNPF (met Van Lanschot Kempen als strategische partner) een bestaande pensioenfondsklant in de portefeuille gebleven, maar onder een andere noemer. Veel partijen zijn bezig om zich aan te sluiten bij een bedrijfstakpensioenfonds, zoals het kleinere pensioenfonds Houtverwerkende industrie, het kleine ondernemingspensioenfonds Fracties en Houtverwerkende industrie, die overgaat over naar het bedrijfstakpensioenfonds Vlakglas, waar Goldman Sachs/NN IP de fiduciair manager is.
Daarnaast zijn er twee fondsen die de overstap maken naar een Algemeen Pensioenfonds (APF). Roba, een klein pensioenfonds met een beheerd vermogen van ongeveer 200 miljoen euro, krijgt een eigen kring bij Het Nederlandse Pensioenfonds. Roba was echter al fiduciair klant van Van Lanschot Kempen, dus er komt geen extra vermogen onder fiduciair beheer bij.
Blue Sky Group, het pensioenfonds van de medewerkers van de gelijknamige uitvoerder en vermogensbeheerder, heeft voor de bestaande pensioenrechten de keuze gemaakt voor het Apf van Centraal Beheer. Nieuw pensioen wordt opgebouwd in een DC-regeling van BeFrank. Met de overdracht is 100 miljoen euro belegd vermogen gemoeid en dat komt onder beheer van de fiduciair manager van Apf Centraal Beheer, Achmea IM, stelt Exelerating.
Kleinere partijen sluiten zich bij grotere aan
Het gesloten pensioenfonds A.C. Nielsen heeft er in 2022 onder begeleiding van Willis Towers Watson voor gekozen alle pensioenaanspraken en -rechten onder te brengen bij Zwitserleven. In totaal gaat het om 55 miljoen euro dat wordt beheerd door het eigen investment office van Athora Netherlands / Zwitserleven.
Wilse Graveland van Van Lanschot Kempen stelt dat vooral kleinere partijen – met een pensioenvermogen van minder dan 1 miljard euro – zich aansluiten bij bedrijfstakpensioenfondsen, een APF of een verzekeraar. Hierdoor neemt niet alleen het aantal pensioenfondsen af, maar wordt ook duidelijk dat pensioenfondsen met vermogens van tussen de 5 en 10 miljard euro vooral bij de grotere Nederlandse uitvoerders terecht komen, zoals onder meer Achmea IM en Van Lanschot Kempen. Een situatie waar het aantal uitvoerders in balans is met het aantal pensioenfondsen betitelt hij als een gezonde situatie.