‘De snelle toename van de balansen van de centrale banken, waaronder die van de ECB, geeft toch een unheimisch gevoel. Dat geldt ook voor de grootte van de staatsschulden. Als je daar naar kijkt, dan vraag je je toch af: hoe gaan we dat terugbetalen? Wordt het een herstructurering of wordt het weggestreept?’
Gerard Moerman, hoofd van het Fiduciary Services en Investment Solutions team van Aegon Asset Management, zegt dat het nog te vroeg is om die vragen met klanten te agenderen. Want in het contact met hen gaat het toch vooral over wat er nu speelt: de virusuitbraak en wat de gevolgen daarvan zijn voor de beleggingen.
Toch komt Moerman nog een keer terug op de vraag naar de geëxplodeerde schulden van overheden en van de zwaar opgerekte balansen van de centrale banken als hij zegt dat voor een scenario waarin alle schulden worden terugbetaald heel veel tijd nodig zal zijn.
‘Er zijn voorbeelden van landen die daarin slaagden na de eurocrisis, zoals Nederland en Duitsland. Andere landen zouden dat, met het oog op de lage rente, ook moeten doen’, zegt Moerman in een gesprek in het kader van de podcast-serie “This time is really different”. Hierin voert Fondsnieuws-hoofdredacteur Cees van Lotringen gesprekken met economen en beleggers over de crises van 2008 en 2020 en de gevolgen die dat heeft voor de langere termijn.
Moerman verwacht dat het debat over de schuldaccumulatie op enig moment bovenaan de agenda komt, maar nu nog niet. De reden daarvoor is volgens hem dat de centrale banken zeer snel en krachtig hebben gereageerd op de virusuitbraak en de beurscrash die daarmee gepaard ging. ‘De kracht van de ECB is nu sterker dan van de markt. Je ziet dat men nog steeds handelt naar het adagium “Whatever it takes” van Mario Draghi. Zowel de ECB als nationale overheden doen heel veel. Alles is geoorloofd om de eurozone te redden.’
Toch kwam het opkoopbeleid van de ECB dinsdag bovenaan de politieke agenda te staan met een arrest van het Duitse Constitutionele Hof. Daarin werd de proportionaliteit van dat ECB-beleid ter discussie gesteld.
In het interview gaat Moerman in op de wijze waarop zijn team klanten als pensioenfondsen en verzekeraars heeft geadviseerd om op de koersval van maart te reageren.
Herbalancering portefeuilles
Hij vertelt dat men staatsobligaties met een Tripple A of Double A-status nog steeds als risicovrij betitelt, net als cash en geldmarktfondsen, maar ‘wat veranderd is, dat is dat je staatsobligaties niet langer als een vanzelfsprekend steuntje in de rug kan zien als er een crisis plaatsvindt.’
In het begin van de beurscrash van maart gaven ze nog steun, zegt Moerman. ‘De rente daalde fors, maar toen overheden nieuwe schulden gingen maken, volgde een specifieke schok. Beleggers vroegen zich af: wie gaat dat papier kopen en hoe is de kredietwaardigheid van landen als Italië die richting het onhoudbare gaan? Vervolgens zagen we gedurende twee weken een harde stijging van de rente. Dat werd gestabiliseerd door de ECB.’
De ECB heeft sinds haar in 2015 gestartte kwantitatieve beleid 2200 miljard euro aan schuldpapier van eurolanden gekocht.
In het gesprek vertelt Moerman over het strategisch kader van pensioenfondsen, de herbalancering na de koerscorrectie en het herstel dat verwacht wordt in Q3, met de niet te sluiten dreiging van een tweede golf in de pandemie. Ook gaat hij in op de toenemende belangstelling van institututionele beleggers voor illiquide beleggingen, waarmee je je kunt onttrekken aan het kuddegedrag van de publieke markten.
Veel aandacht gaat in het gesprek uit naar het feit dat de vrije markt nu gedomineerd wordt door de ECB en door overheden. Moerman: ‘Het speelveld verandert absoluut. De spelregels worden anders en wij moeten daar mee omgaan. We proberen goed te luisteren naar de ECB en stemmen daar ons beleid en ons klantadvies op af.’
Net buiten ECB-scope beleggen
Hij vertelt dat de overheden steeds dominanter worden en dat dat consequenties heeft voor de rendementen die klanten kunnen behalen. ‘Wat mij opvalt dat is dat de asset classes die de ECB koopt, zoals staatsobligaties, bedrijfsobligaties en sommige asset backed securities een lager rendement geven dan wat de ECB niet koopt.’
Volgens Moerman krijg je een hogere risicopremie voor die beleggingen die net buiten de de scope van de ECB vallen. ‘Wij zoeken solide beleggingen die minder gedrukt worden door het centrale bankbeleid.’ Zo vindt hij staatsgegarandeerde leningen nu interessant, bij voorbeeld voor het MKB en voor de luchtvaartmaatschappij KLM, die een extra opslag bieden boven staatsrendement.
Eerdere gesprekken in het kader van de podcast-serie “This time is really different” waren met Jaap van Duijn, Lars Dijkstra, Bart le Blanc en Edin Mujagic.