Stabiel en duurzaam, twee kenmerken van de beleggingsportefeuille van ABP. Fondsnieuws sprak Ronald Wuijster, CEO van APG Asset Management, over de beleggingen van Nederland’s grootste pensioenfonds.
Pensioenfonds ABP is het bedrijfstakpensioenfonds voor werkgevers en werknemers van overheids- en onderwijsinstellingen in Nederland. Met ruim 2,9 miljoen deelnemers en een vermogen van 431 miljard euro (per 31 maart 2019) behoort ABP tot de grootste pensioenfondsen ter wereld.
De beleggingsportefeuille wordt beheerd door APG Asset Management en behaalde over de afgelopen vijf jaar een gemiddeld rendement van ruim 6 procent per jaar (per ultimo 2018). Hoewel het rendement over 2018 op de valreep negatief was met -2,6 procent, maakte de portefeuille dit in het eerste kwartaal van 2019 ruimschoots goed. Het positieve rendement van 8,2 procent werd breed gedragen, met uitschieters voor de aandelen-, grondstoffen- en vastgoedbeleggingen.
Stabiele assetmix
Aan het einde van het eerste kwartaal van 2019 werd 40 procent belegd in vastrentende waarden, 33 procent in aandelen, 17 procent in alternatieve beleggingen en 10 procent in vastgoed. Een assetmix die in de afgelopen jaren geen bijzonder grote veranderingen doormaakte. De oplettende lezer zal het in de jaarverslagen enkel opvallen dat de allocatie naar alternatives licht verhoogd is van 14,9 procent (ultimo 2014) naar 16,5 (ultimo Q1 2019). Voornamelijk veroorzaakt door een verhoging van de gewichten in grondstoffen- en infrastructuurbeleggingen.
Het STIP, het strategisch beleggingsplan voor ABP wordt voor periodes van drie jaar vastgesteld. In de laatste jaren deden zich geen wijzigingen voor in de hoofdverdeling waarbij voor 60 procent in zakelijke waarden wordt belegd en voor 40 procent in vastrentende waarden. Op regelniveau veranderde tot nu toe ook weinig.
Hoewel Wuijster, de CEO van APG Asset Management, over de nieuwe assetmix, die voortvloeit uit het strategisch beleggingsplan van 2019-2021, geen uitspraken kan doen, valt in de oudere jaarverslagen te lezen dat er op regelniveau in de afgelopen jaren weinig veranderde.
Geen expliciete rentevisie
Dit geldt ook voor het renteafdekkingsbeleid. Het minimum van 25 procent blijft ongewijzigd. De vraag of dit beleid samenhangt met een eventuele rentevisie van het pensioenfonds is volgens Wuijster te kort door de bocht: ‘ABP voert een renteafdekkingsbeleid dat afhankelijk is van renteniveaus. Er wordt met een staffel gewerkt, waarbij de rentehedge verhoogd en verlaagd kan worden. Dit is eerder een teken dat er geen hele expliciete rentevisie is.’
Voor pensioenfondsen in het algemeen geldt natuurlijk dat de verplichtingen een hoge rentegevoeligheid kennen, die doorgaans (gedeeltelijk) wordt afgedekt. Maar volgens Wuijster is het daarbij juist zaak om zoveel mogelijk los te komen van visievorming.
De basis van het strategisch beleggingplan is de Asset & Liability Management studie, waarin verschillende scenario’s worden uitgewerkt. Hierin kunnen ook grootschalige, langdurige ontwikkelingen zoals vergrijzing worden getoetst. Vergrijzing an sich heeft nog geen impact op de premieontwikkeling, zegt Wuijster.
‘Als je nu kijkt naar de premies dan vertonen die nog niet een heel ander patroon. Dit zou heel geleidelijk wel kunnen veranderen, maar voor het beleggingsbeleid blijft dan nog steeds gelden dat het essentieel is om risico te nemen. Een aanzienlijk deel van het beleggingsrendement moet immers ook nog na pensionering behaald worden. Wij zien dit dus niet als een factor die leidt tot materiële veranderingen binnen de termijnen waarvoor we het strategisch beleggingsbeleid opstellen.’
Insluitingsbeleid
Een ontwikkeling die wel zorgt voor materiële veranderingen in de portefeuille en nog meer in het beleggingsproces is de integratie van duurzaamheidscriteria.
Wuijster legt uit hoe dit in de praktijk werkt: ‘We kijken integraal naar bedrijven waar we in beleggen, waarbij we ze beoordelen op basis van zowel financiële als duurzame criteria. Naast de drie traditionele criteria als risico, rendement en kosten, kijken we dus nadrukkelijk ook naar duurzaamheid. In het verlengde hiervan voert ABP een zogenoemd insluitingsbeleid.’
‘Dus naast de beleggingen in koplopers qua financiële en duurzame criteria, belegt ABP ook in bedrijven die nog stappen moeten maken op het gebied van duurzaamheid. Dit zijn dan alleen wel de beloften waarvan we voorzien dat ze ook echt de benodigde stappen kunnen én gaan maken. Je voorziet dan dus dat je kunt profiteren van de verandering van de duurzaamheidsintegratie. Via actieve engagement leveren we daar een bijdrage aan.’
Dit artikel is eerder verschenen in het nieuwe printproduct van Fondsnieuws: FN/Institutioneel, gericht op pensioenbeleggers. Behoort u tot de doelgroep en wilt u kosteloos ook een exemplaar ontvangen, klik dan hier