Private privaks, vehikels waarmee vermogende beleggers samen investeren in niet-genoteerde ondernemingen, schieten als paddenstoelen uit de grond. De beleggingsvorm kan nog meer wind in de zeilen krijgen als een volgende federale regering de instapdrempel zou verlagen.
Bij het Roeselaarse vermogenshuis Quaestor hebben de vennoten, waaronder topman Philippe Vanmarcke, zopas de private privak Quaestor Co-invest 2025 opgericht. Daarmee staat een nieuw vehikel in de steigers voor zijn vermogende klanten om hun beleggingen te poolen en collectief te beleggen in private equity, een specialiteit van Quaestor. Het gaat om een privak voor een duur van zes jaar vanaf de laatste kapitaalophaling, die uiterlijk op 30 september 2025 zal plaatsvinden.
Zo’n private privak biedt de klanten, waarvoor een wettelijke instapdrempel van minstens 25.000 euro geldt, twee voordelen. Doordat een beheerder (zoals Quaestor) alle middelen samenbrengt, kunnen ze samen als één “ticket” mee participeren in grote internationale durfkapitaal- of private equity-fondsen. Bovendien gebeurt dat op een fiscaal voordelige manier.
Bioqube en Hummingbird
Quaestor Co-invest 2025 is lang niet het enige nieuwe initiatief op de markt. Costichters Debora Dumont en Nico Vandervelpen van de in farma gespecialiseerde durfkapitalist Bioqube Ventures uit Hasselt, richtten vorige maand de privak Bioqube Factory Fund II op.
Die naam schept meteen hoge verwachtingen, want zijn voorganger Bioqube Factory Fund I kon in zijn eerste kapitaalronde in 2020 al meteen 60 miljoen euro ophalen bij zowel institutionele investeerders als bij bekende zakenfamilies als de familie van farmalegende Paul Janssen, de familie Machiels en de familie van Vic Swerts (Soudal).
Een andere bekende durfkapitalist, Hummingbird van stichter Barend Van den Brande, zette de voorbije maanden eveneens nieuwe private privaks op. Icons Privak, een in september opgericht vehikel, verhoogde onlangs zijn kapitaal van 215.000 dollar meteen naar 16,2 miljoen dollar. Ook twee andere vehikels uit het Hummingbird-ecosysteem, Nomads Privak (33,9 miljoen dollar ingebracht kapitaal) en Nomads II Privak (76,6 miljoen dollar), blijven maar groeien.
Volgens Jan Alexander, de topman van de beroepsvereniging BVA (Belgian Venture Capital & Private Equity Association) is de recente activiteit het bewijs dat de private privak aanslaat als investeringsinstrument. ‘Dit is geen toeval. De private privak is een vehikel dat sinds een tiental jaar frequent gebruikt wordt bij het opzetten van investeringsfondsen.’
Het aantal private privaks is op zes jaar tijd ruim verdrievoudigd, tot meer dan 220.
Politieke manoeuvres
In het voorjaar van 2023 was er bij de Belgische durfkapitalisten nog sprake van lichte paniek toen ze de hervormingsplannen van (momenteel ontslagnemend) minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) lazen. Daarin was sprake van een inperking van de fiscale voordelen van de private privak.
Maar die plannen bleven - tot grote opluchting van de durfkapitaalbedrijven - dode letter. Inmiddels is het sentiment helemaal gekeerd: de sector heeft er goede hoop op dat een fiscale hervorming door de volgende federale regering de private privaks niet gaat afremmen, maar net gaat stimuleren.
In een van de “supernota’s” van formateur Bart De Wever (N-VA) die afgelopen zomer uitlekten, stond alvast te lezen dat ‘om durfkapitaal te versterken het reglementaire kader inzake de private privak verder versoepeld zal worden’.
De BVA lanceerde enkele weken geleden het voorstel om de minimumdrempel van 25.000 euro te verlagen, zodat ook kleinere vermogens kunnen investeren in private privaks, mits ze goed geïnformeerd zijn over de risico’s. Al is niet iedereen in de sector even enthousiast om private equity, dat complexer en minder liquide is, zomaar op het retailpubliek los te laten.
De democratisering van de private privak wordt dus wellicht een taak voor de volgende minister van Financiën. Maar daarvoor moet De Wever natuurlijk eerst een federale regering op de been zien te krijgen.