De afgelopen maand ging gepaard met heftige koersbewegingen op de aandelenmarkten. Beleggingsstrategen blijven er relatief rustig onder. ‘Het belangrijkste is dat je een actieve visie hebt op de markt.’
Het was één van de slechtste ouvertures van een beleggingsjaar ooit - in de eerste twintig dagen van 2016 verloren de aandelenmarkten wereldwijd 10 procent en in sommige gevallen zelfs meer dan 15 procent.
Ruim 7700 miljard dollar aan beurswaarde ging in de eerste drie weken in rook op; slechts zeven van de wereldwijde 93 wereldaandelenindices die persbureau Bloomberg volgt bleven aan de positieve zijde van de streep. De MSCI All Countries Index noteerde op 20 januari 19,5 procent onder het recordniveau van mei 2015 en ook de Amerikaanse S&P stond op die dag 20 procent onder zijn jongste piek.
Chinese correctie was aftrap
Zelfs in vergelijking met eerdere extreme beursschokken, zoals het fraudeschandaal van 2002/2003, de kredietcrisis van 2008/2009 en de eurocrisis van 2010/2012, is deze wereldwijde aardbeving op de financiële markten een significante, want beperkt tot de aandelenmarkten bleef zij niet. De olieprijs daalde maar liefst 30 procent sinds de jaarwisseling, terwijl de obligatiemarkten floreerden en de rente op Amerikaanse hoogrentende bedrijfsobligaties met 100 basispunten steeg tot 9 procent.
De forse marktbewegingen werden ingezet in China waar het het nieuwe jaar werd ingeluid met een correctie van de Shanghai Composite van 7 procent. Vrijwel onmiddellijk haalden beleggers hun geld wereldwijd van tafel; de risico-aversie bleek extreem hoog. Alleen in de bovengenoemde drie systeemcrises is de angst onder belegger de laatste 25 jaar nog groter geweest, meent NN Investment Partners.
Het bewijst dat volatiliteit terug is van weggeweest - al zijn we nog ver verwijderd van het niveau dat in de herfst van 2008 werd bereikt, en zelfs van de zomer van 2015. De beweeglijkheid wordt ingegeven door een tanende vraag naar grondstoffen, overproductie van olie en opkomende landen die het water na aan de lippen staat door een combinatie van afnemende inkomsten en een kapitaalvlucht en inflatie ten gevolge van de stijgende Amerikaanse rente.
‘Wat als tektonische platen gaan schuiven?’
‘Wat als alle tektonische platen van de wereldeconomie tegelijk over elkaar schuiven?’ vroeg Thomas Friedman, de beroemde chroniquer van de voortrazende globalisering, zich in dat kader recent in een column af.
De consensus onder beleggingsstrategen over de marktverwachtingen voor dit jaar, verwoordt Giordano Lombardo, chief investment officer van Pioneer Investments: de beweeglijkheid houdt aan door een combinatie van macro-economische en technische factoren. ‘Dat is een reflectie van het feit dat de markten thans zo afhankelijk zijn van de politieke besluitvorming’, zegt Lombardo.
Maar de Italiaan ziet ook kansen: actieve managers kunnen van de beweeglijkheid profiteren door in te spelen op dislocaties in de markt, die mede veroorzaakt worden door het handelen van politieke en monetaire autoriteiten. Zo is sprake van toenemende divergentie in het beleid van de Federal Reserve en de Europese Centrale Bank, maar ook ten opzichte van andere centrale banken.
‘Excessieve correctie’
Het multi-asset team van NN Investment Partners, komt tot een vergelijkbare analyse. De correctie in de eerste drie weken van dit jaar was volgens NN IP ‘excessief in vergelijking met de onderliggende fundamentals van de markt’. Het huis greep de correctie aan om zijn positie naar aandelen licht te overwegen en die ten aanzien van grondstoffen naar ‘neutraal’ te brengen.
Tegelijkertijd werd ook de weging naar staatspapier opgehoogd naar ‘neutraal’, omdat het desinflatie-risico blijft bestaan; ten aanzien van vastgoed bleef men licht overwogen en voor spreadproducten koos men voor een licht onderwogen positie.
Siu Kee Chan, strateeg van het multi-asset team van NN, erkent dat de ‘risico’s om de hoek liggen, vooral waar het opkomende markten en grondstoffen betreft, maar dat de fundamentals over het algemeen goed zijn’. NN IP probeert bij voorbeeld voor zijn mixfondsen, die worden aangeboden op zijn fondsenplatform Fit Vermogen, het risico van de beweeglijke markten voor de klanten vooral in te dammen door de tracking error van 2 tot 3 procent ten opzichte van de benchmark te verlagen als de risicoinschatting daar aanleiding toe geeft.
Schuiven in het risicoprofiel
Kee Chan stelt dat men binnen de bandbreedte van het risicoprofiel kan schuiven, maar dat het redelijk statisch is. ‘We proberen dat te ondervangen door een actieve visie op de markt te hebben en in de asset allocatie binnen regio’s en sectoren te spreiden. Zo ligt het accent nu op Europa en Japan, waar de centrale banken nog veel speelruimte hebben; bij sectoren is op dit moment niet echt sprake van een uitgesproken convictie.’
Buiten de mixfondsen, die doorgaans bestemd zijn voor particulieren met een lange termijndoelstellingen, zet NN IP een aantal fondsen in die het neerwaartse risico actiever managen, zoals het NN Lion Fund en het NN First Class Multi Asset Premium Fund, dat middels long/short strategieën naar een rendement streeft van cash plus 5 procent.
Ook bij Insinger de Beaufort zijn ze zich bewust van de toegenomen volatiliteit, maar zetten in beperkte mate alternaties in om het portefeuillerisico te beperken, zoals hedgefondsen met een long/short-strategie. Volgens Gerwin Wijnia (foto), Chief Investment Officer van de bank, is vorig jaar een aantal keren een deel van de portefeuille liquide (cash) aangehouden en wordt vooral in het obligatiegedeelte van de portefeuille de blootstelling aan eventuele rentestijgingen (dus koersdalingen van de obligaties) ingeperkt door de de looptijd zo kort mogelijk te laten zijn.
‘Wij spelen in op trends’
‘Maar ook voor ons geldt: in stressvolle markten is ons belangrijkste doel kapitaalbehoud, wat in praktijk betekent dat we focussen op een de asset allocatie binnen de portefeuilles van onze cliënten.’
Insinger de Beaufort is op dit moment vergelijkbare allocatie als NN IP: onderwogen in opkomende markten en overwogen in de VS en Europa. Wat betreft de keuzes binnen sectoren maakt de private bank een duidelijke keuze.
‘Onze voorkeur gaat uit naar gezondheid, consumptie en technologie waarin we zoveel mogelijk willen inspelen op trends zoals de toename van elektronisch betalen. Wij zetten bij de sectorallocatie vooral ook nadrukkelijk in op langere termijntrends, zoals vergrijzing.’
Dit artikel is gepubliceerd in het Fondsnieuws-magazine van februari 2016.