Vandaag zijn er verkiezingen in de Verenigde Staten. De kans is groot dat de Republikeinen ten minste één van de huizen in het Congres winnen. Daardoor gaat de geldkraan voor de regerende Democraten dicht. Dat is goed nieuws voor Amerikaanse staatsobligaties en aangezien de rente dit hele jaar bepalend is voor de richting van de aandelenmarkt, is een dalende rente mogelijk de start van een aandelenrally van een procent of tien die tot het einde van het jaar kan aanhouden.
Donderdag worden de Amerikaanse inflatiecijfers over oktober gepubliceerd. Er zijn steeds meer signalen dat deze inflatiecijfers wel eens positief zouden kunnen verrassen. Veel prijzen dalen en zijn zelfs lager dan eind vorig jaar. Zo lijken de prijzen van containervervoer van een klif te vallen en ook de prijzen van tweedehands auto’s dalen weer net zo snel als ze zijn gestegen.
De Amerikaanse geldgroei is deze eeuw nog niet zo laag geweest en gecorrigeerd voor de inflatie is de geldgroei zelfs negatief. Als inflatie altijd en overal een monetair fenomeen is, kan die nu dus snel dalen. Ook de huizenmarkt is overduidelijk de piek gepasseerd. Enquêtes onder producenten, huizenbouwers, MKB-bedrijven, consumenten en zelfs CEO’s wijzen allemaal op een sterke afzwakking van de economische groei. Daardoor is de yieldcurve zowel voor de tien jaar minus twee jaar als de tien jaar minus drie maanden invers, een indicator van een komende recessie.
Bovendien is er voor de oktobercijfers sprake van een relatief gunstige vergelijkingsbasis, waardoor de inflatie per saldo kan dalen. De afgelopen drie maanden is het momentum verdwenen uit de inflatie. In de eerste helft van volgend jaar is er sprake van een extreem gunstige vergelijkingsbasis. Daardoor neemt de kans toe dat inflatie volgend jaar snel kan dalen richting de 2 tot 3 procent. De rente kan dan niet anders dan volgen.
Nu oktober achter de rug is, begint seizoensmatig een wat betere periode voor beleggers. Vooral vanaf de tweede helft van november gaat het statistisch gezien vaak beter met de beurs. Ook zitten we morgen in het derde jaar van de presidentscyclus, startend na de verkiezingen van vandaag, voor de beurs historisch gezien de beste periode in de vierjaarscyclus. Bovendien is de stemming onder beleggers nog altijd uitgesproken negatief. Veel vermogensbeheerders zijn terughoudend en houden in historisch perspectief hoge posities in liquiditeiten aan.
De prijs van de te vroeg stoppen
President Jerome Powell heeft aangegeven dat de Fed liever te ver gaat met het verhogen van de rente, dan te vroeg te zullen stoppen. Te vroeg stoppen zal volgens Powell zorgen voor meerdere inflatiepieken later dit decennium, naar analogie met de jaren zeventig. Als de Fed en in het spoor daarvan de ECB te ver gaat met het verhogen van de beleidsrente, neemt de kans toe dat de lange rente verder en sneller gaat dalen.
De Europese economie zit waarschijnlijk al in een recessie en de Amerikaanse economie koelt snel af. In plaats van gas terug te nemen, blijven centrale banken doorgaan. Aangezien deze renteverhogingen met een duidelijke vertraging effect hebben op de economie, is de kans groot dat later volgend jaar op de bodem van de rente de inflatie nog verder wordt gedrukt door de nu genomen maatregelen.
Ook leidende indicatoren geven het signaal dat inflatie dreigt om te slaan in deflatie. De prijzencomponent van de inkoopmanagersindex staat beneden de 50. Ook volgens de NFIB (de organisatie van kleine ondernemers) dalen de prijzen. De laatste Employment Cost Index (ECI) wijst op een duidelijke vertraging van de loonontwikkeling. De kansen op een recessie en de daarbij behorende lagere inflatie in 2023 zijn aan het stijgen.
Effect op bedrijfsresultaten
In het verleden had de inflatie altijd de neiging eerst snel te stijgen, daarna te pieken en vervolgens weer even snel te dalen. Natuurlijk is dat deels het gevolg van de berekeningswijze. Inflatie meet nu eenmaal altijd de prijsontwikkeling over de afgelopen twaalf maanden. Hoge prijzen twaalf maanden terug, zorgen voor lagere prijzen nu.
Nadeel van de dalende inflatiecijfers is het negatieve effect op de bedrijfsresultaten. De omzet stijgt dan minder snel, terwijl met vertraging de kosten beginnen op te lopen. Dat is slecht nieuws voor de winstmarges en potentieel ook voor de beurskoersen. Toch kunnen beleggers moeilijk twee keer dezelfde recessie verdisconteren in de beurskoersen. De kans op een terugval in de bedrijfswinsten wordt waarderingstechnisch opgevangen door de dalende rente op obligaties. Diezelfde rente die dit jaar al allesbepalend is voor de ontwikkeling van beurskoersen. De rally kan beginnen.
Han Dieperink is chief investment strategist bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co. Zijn bijdragen op Investment Officer verschijnen op dinsdag.