De populariteit van funds of funds is in de afgelopen jaren flink toegenomen en de fondsen spelen inmiddels een belangrijke rol in de democratisering van private equity. Maar nu de first movers in hoog tempo marktaandeel hebben veroverd, wordt het voor nieuwe partijen moeilijker ertussen te komen.
In de afgelopen jaren zijn er veel succesvolle fund of funds-initiatieven gelanceerd, onder meer door BB Capital, Altix, Marktlink en Carbon Equity, die snel groeien in beheerd vermogen.
‘Ik denk dat de strategie nu goed werkt voor de paar grote partijen die we in Nederland zien, omdat zij de zogenaamde first movers waren’, stelt medeoprichter Tom Straver van AssetCare, dat gespecialiseerd is in het structureren en administreren van beleggingsfondsen.
Volgens Straver zal de instapdrempel voor nieuwe fondsen op een gegeven moment hoger worden. ‘De bestaande partijen hebben toegang tot betere deals en beschikken over grotere marketingbudgetten’, legt hij uit.
‘Wil je een nieuw fund of funds opzetten, dan moet je echt een uniek element aan je propositie toevoegen. Dat is het geval bij elke trend: de first movers veroveren sneller marktaandeel en om daarna toch succesvol te zijn, moet je iets unieks bieden.’
Dit ziet oprichter en ceo Susan van Koeveringe van BB Capital ook. ‘Als een nieuw fonds niet een significant andere propositie aanbiedt, dan merk je dat particulieren toch geneigd zijn om te kiezen voor een partij met een trackrecord.’
Hoge instapdrempel
Straver stelt dat het opstarten van een fund of funds behoorlijk uitdagend kan zijn. ‘Funds of funds willen beleggers naast toegang ook meerwaarde bieden door een gespreide portefeuille te faciliteren. Dit maakt wel dat het benodigde startkapitaal voor een fund of funds al snel minimaal 25 miljoen euro bedraagt.’
BB Capital startte al in 2018 met de lancering van een fund of funds op basis van een evergreenstructuur, om vermogende particulieren gespreid toegang te geven tot de private markten. Voorafgaand aan dat jaar werd al direct geïnvesteerd in private bedrijven. BB Capital had dus al een brede klantengroep, toen het met het eerste fund of funds kwam. ‘We hebben ons een pionier gevoeld in wat inmiddels het democratiseringsproces van private equity wordt genoemd’, stelt oprichter en ceo Susan van Koeveringe van BB Capital. ‘Het was in die tijd nog ondenkbaar dat ook particulieren in private equity zouden kunnen stappen. We moesten zelfs uitleggen wat private equity eigenlijk was.’
Volgens Van Koeveringe was het in de begindagen erg moeilijk om toegang te krijgen tot investeringsfondsen van grote namen zoals KKR. Inmiddels staan private equity-firma’s vaker open voor particulieren, zegt zij. ‘De grote firma’s zien ook dat het kapitaal bij institutionele partijen niet oneindig is. Zij zien steeds vaker dat er ook kapitaal is op te halen bij particulieren en ze verwelkomen partijen die dat particuliere geld kunnen samenbrengen.’
Veel partijen met een private-equity-aanbod doken de afgelopen tijd op de particulier en niet zonder succes. Zo haalde Marktlink Capital voor haar vierde private-equityfonds afgelopen jaar maar liefst 330 miljoen euro op bij driehonderd investeerders, terwijl Carbon Equity eind 2023 Blackfin verwelkomde als hoeksteeninvesteerder. Blackfin is inmiddels bekend als koper van IBS Capital Allies afgelopen zomer. Daarnaast slaagde Carbon Equity er in 2024 in om als een van de eerste beheerders van fund of funds een volledige AIFMD-vergunning te verkrijgen.
Oprichting complex
Een nieuwe toetreder tot deze markt is New Reach, dat vermogende particulieren en ondernemers nu ongeveer een klein jaar de mogelijkheid biedt om te beleggen in private equity via een evergreenstructuur. ‘Ik denk dat het goed is geweest dat ik vooraf niet volledig wist wat er op mij af zou komen’, geeft oprichter Duurt-Jan van Dijk aan. Want er komt veel kijken bij het opzetten van een fund of funds, zeker met een evergreenstructuur. ‘Ik was een van de eersten die een fund of funds in private equity met in- en uitstapmogelijkheden per kwartaal heeft opgezet. Dit maakt de oprichting complex en bovendien vraagt het investeringsbeleid dan een gedegen liquiditeitsmanagement.’
Van Dijk geeft aan minimaal 50 tot 100 miljoen euro aan beheerd vermogen nodig te hebben om een zijn fonds rendabel te runnen. ‘Je wilt de kosten voor de eindbelegger laag houden en daarom heb je veel vermogen nodig om er zelf wat aan over houden.’ Van Dijk laat zich niet uit over hoeveel kapitaal er op het moment van schrijven in het fonds zit.
Het ging niet alle aanbieders voor de wind. Zo werd in december, een klein jaar na de oprichting van Helder Equity, de stekker uit het private-equityfonds voor particulieren getrokken. Onder meer het ontbreken van een hoeksteeninvesteerder maakte het moeilijk om nog een toekomst te zien voor Helder.
Transparantie belangrijk
Van Koeveringe van BB Capital heeft altijd op een positieve manier tegen de huidige wildgroei aan aanbieders aangekeken. ‘In het begin was het een erg moeilijk uit te leggen product, dus we waren blij dat er meerdere aanbieders kwamen die het private equity-verhaal predikten. Het is goed voor de klant dat er iets te kiezen is.’
Toch denkt Van Koeveringe dat er redelijk wat partijen zijn geweest die te makkelijk dachten over het opzetten van een fund of funds. ‘Het zijn partijen die letterlijk geld doorschuiven naar andere fondsen en daar een fee voor vragen. Daarmee doe je het werk tekort dat je eigenlijk zou moeten doen. De fondsselectie is uiteindelijk erg belangrijk.’
Van Koeveringe ziet bovendien veel verschillende fee-modellen voorbijkomen. ‘Ik vraag mij regelmatig af of de fee van de fund-of-fundsmanager wel recht doet aan wat je de belegger biedt. Daar moet je als aanbieder transparant over zijn, je moet de kosten goed kunnen uitleggen.’
BB Capital heeft naar eigen zeggen een complexe structuur moeten optuigen om fondsen die dagelijks kapitaal afroepen zo optimaal mogelijk te matchen met het kapitaal van beleggers. ‘Daar zijn we dagelijks mee bezig en dat is wezenlijk anders dan een tussenpersoon die eigenlijk kapitaal van de ene kant verplaatst naar de andere kant.’