De kans op een escalatie van het conflict tussen Israël en Hamas ondermijnt de interesse voor staatsobligaties van de Verenigde Staten als veilige haven.
Geopolitieke spanningen resulteren doorgaans in korte termijn bewegingen op de markt richting veiligere activa, zoals cash en Amerikaanse staatsobligaties. Toch steeg op woensdag het rendement op 10-jaars Amerikaanse staatsobligaties met 0,07 procentpunten tot 4,9 procent, het hoogste niveau sinds 2007. Het rendement op de 30-jaars variant steeg tot 5 procent.
De piek volgt op het bombardement op een ziekenhuis in Gaza waarbij dinsdag 500 personen om het leven kwamen, een aanslag die door zowel Hamas als Israël aan de vijand wordt toegeschreven. De diplomatieke inspanningen om de oorlog tussen Israël en Hamas te de-escaleren komt daarmee op losse schroeven te staan.
Volgens Lyn Graham-Taylor, de rentestrateeg van de Rabobank, zijn beleggers terughoudend om obligaties aan te houden vanwege ‘onzekere vooruitzichten met betrekking tot inflatie’. Sterkere dan verwachte gegevens over de detailhandelsverkopen in de Verenigde Staten die dinsdag werden gepubliceerd, droegen verder bij aan de negatieve stemming op de obligatiemarkt.
Escalatie
‘Tijdens de IMF- en Wereldbanktop in Marrakech werd vorig week duidelijk dat een escalatie in Israël onvermijdelijk een significante invloed gaat hebben op de wereldconjunctuur en wereldhandel’, legt Christofer Goovaerts uit, de hoofdstrateeg bij Bank Nagelmackers. ‘De inflatie zal aanwakkeren door hoge olieprijzen, en die prijsstijging verhoogt de opwaartse druk op de rente’, aldus Goovaerts.
Als de oorlog tussen Israël en Hamas uitbreidt tot voorbij het Israëlische grondgebied, is een sterke versteiling van de rentecurves in ontwikkelde economieën onvermijdelijk, erkent ook Daleep Singh, hoofdeconoom bij PGIM Fixed Inxcome, die tot 2022 een van Joe Biden’s belangrijkste economisch adviseurs was.
In een poging om aan te geven dat het conflict alle kanten op kan gaan schrijft Singh in een notitie: ‘De kans op een escalatie in het Midden-Oosten is inmiddels opgelopen tot 45 procent’. Olieprijzen zullen in dat geval 15 tot 20 procent stijgen, aldus de berekeningen van PGIM.
De strateeg verwacht echter dat er nét genoeg collectieve prikkel bestaat om een oncontroleerbare spiraal van geweld te voorkomen. In het scenario waarin het conflict beperkt blijft tot Gaza, wordt verwacht dat de olieprijs met ongeveer 5 procent zal stijgen, zonder blijvende invloed op het risicosentiment van de markt, aldus Singh.
Op woensdag koerste de internationale oliestandaard Brent Crude, rond de 91 dollar per vat. Beneden de piek van 94 dollar van eind september, maar ruim 6 procent hoger dan een week geleden. Goud, een alternatief voor staatspapier als veilige haven, wordt momenteel verhandeld voor 1960 dollar per troy ounce, 8 procent hoger dan de laatste handelsdag vóór het begin van het conflict.
Aandelenkoersen zullen dalen
Ondanks de rente- en olieprijsstijgingen in de VS houdt de markt mogelijk alsnog te weinig rekening met een preventieve aanval van Israël op de nucleaire installaties in Iran, zegt econoom en professor aan Vlerick Business School Jan Longeval.
‘Hamas en Hezbollah zijn duidelijk geholpen door het regime in Teheran bij het plegen van de aanslagen. Als Israël een aanval uitvoert, staan we voor een felle escalatie van het conflict in de regio, aldus Longeval. Volgens de econoom heeft oorlog in het verleden ‘altijd synoniem gestaan’ voor sterk oplopende inflatie.
Een escalatie zal volgens Longeval leiden tot hogere risicopremies in de aandelenmarkten. ‘Aandelenkoersen zullen dalen, die van opkomende markten in het bijzonder. Bekende veilige havens zoals goud, de Zwitserse frank en de Japanse yen zullen meer in trek zijn.’
Uit een maandelijkse enquête onder beleggers uitgevoerd door de Bank of America tussen 6 en 12 oktober, blijkt dat zij in de afgelopen maand hun posities in energie en grondstoffen al hadden vergroot. 23 procent van de managers noemde ‘verslechterende geopolitiek’ als het grootste neerwaartse risico voor de wereldwijde groei.