De Amerikaanse tienjaarsrente is gestegen tot boven de 5 procent. Het gevolg is dat het winstrendement – het omgekeerde van de koers/winstverhouding – voor het eerst deze eeuw is gedaald tot beneden het rendement op obligaties.
Daarmee ogen aandelen kwetsbaar. De tijden van TINA zijn voorgoed voorbij, er is weer een alternatief en dat zijn obligaties. Toch is de belangstelling voor obligaties na drie jaren van dalende koersen niet zo groot, nog even afgezien wat er in reële termen overblijft.
Jarenlang vormden langlopende Amerikaanse obligaties de ultieme veilige haven voor beleggers. Op het moment dat het stormt op de beurs, lopen correlaties op en zijn er maar weinig plekken meer om te schuilen. Langlopende Treasuries vervulden jarenlang trouw die rol, maar na een correctie van meer dan 50 procent voelt het niet goed om nu langlopende Treasuries tot veilige haven te bestempelen. Nu zijn er wel meer veilige havens die dit jaar door de mand vallen. Gelukkig zijn er ook nieuwe veilige havens. Tien nieuwe veilige havens voor tien oude veilige havens:
Van langlopende obligaties naar de Magnificent Seven
De rol van langlopende staatsobligaties lijkt te zijn overgenomen door de Magnificent Seven. Deze grote techbedrijven profiteren operationeel van de gestegen rente door de vaak grote kasposities. Concurrenten die wel geld hebben geleend moeten een hogere rente betalen, waardoor de concurrentiepositie is verbeterd. Bovendien is er geen afnemende meeropbrengst bij kunstmatige intelligentie. Meer data is altijd beter. De markt is ervan overtuigd dat ze elk scenario zullen overleven en daaraan koppelen ze bovendien de belofte van verdere groei.
Van de Japanse yen naar de Japanse banken
De Japanse yen was voorheen een veilige haven. Dat komt omdat in tijden van onrust de Japanse beleggers hun gelden repatriëren waardoor de yen steeg in waarde. Dat is niet langer het geval, vooral door het pro-cyclische beleid van Yield-Curve-Control (YCC). Er is echter wel een verrassend nieuwe veilige haven in Japan en dat zijn Japanse banken. Van alle ontwikkelde markten beschikt alleen Japan over een steile rentecurve en dankzij de gestegen inflatie en rente ontwaken Japanse banken uit een lange winterslaap.
Van goud naar bitcoin
Goud wordt gezien als een traditionele veilige haven. Een belangrijke eigenschap van goud zou moeten zijn dat het bescherming biedt tegen inflatie, maar sinds de zomer van 2020 is de goudprijs niet gestegen, de inflatie wel. Nu is bitcoin een goed alternatief voor goud. Het is alle twee immers waard wat de gek ervoor geeft. Bitcoin sinds de zomer van 2020 wel verdrievoudigd. Bovendien lijkt de iShares Bitcoin een kwestie van tijd, wat een forse impuls kan geven aan een verdere stijging.
Van Rolex naar Omega
Als er een horlogemerk populair is geworden na de Grote Financiële Crisis dan zijn het wel horloges van het merk Rolex. Aangejaagd door het gratis geld werden hele verzamelingen opgebouwd. Rolex wordt gebruikt als ruilmiddel in de drugswereld en op straat neemt de kans om beroofd te worden van je Rolex snel toe. Dit jaar zijn de Rolexprijzen dalende. Een merk waar de horlogeprijzen wel stijgen is Omega, ook omdat zij handig gebruik maken van de mogelijkheden van sociale media. Het helpt wellicht ook dat India dit jaar naar de maan is geweest waardoor ook Swatch-replicas van de Moonwatch populair zijn.
Van Japanse whisky naar Chinese Baijiu
Ook Japanse whisky’s zijn een kind van de uitbundige liquiditeit na de Grote Financiële Crisis. Door de rente op nul te zetten gingen mensen op zoek naar rendement. Als er toch vrijwel niets valt te verdienen, is er ook weinig te verliezen door geld te steken in drank. Kunstmatige schaarste is ook hier een beproefd middel om prijzen te jagen en met marketingtrucjes zoals de limited editions is dat uitstekend gelukt. Nu loopt die zeepbel langzaam leeg, maar inmiddels het Chinese Baijiu – vooral bekend van Kweichow Moutai – erg populair. Sterker nog, dit is de meest waardevolle sterke drank in de wereld. In geld is het marktaandeel van Baijiu op de markt voor sterke drank maar liefst 68,4 procent.
Van defensieve bedrijven naar olie-aandelen
Defensieve sectoren zoals farmacie en voedingsbedrijven presteren dit jaar uiterst slecht. Dat komt omdat ze gevoelig zijn voor de ontwikkeling van de rente. Geen groei, maar wel een hogere rente betekent automatisch een lagere waardering. Bovendien worden defensieve sectoren gebruikt als source-of-funds om in de Magnificent Seven te beleggen. Oliebedrijven zijn veel beter geschikt als veilige haven, al was het alleen maar vanwege de geopolitieke onrust in het Midden-Oosten. Verder bieden oliebedrijven ook bescherming tegen hardnekkige inflatie.
Van klassieke auto’s naar retro videogames en consoles
Door de uitbundige liquiditeit zijn ook de prijzen van klassieke auto’s gestegen. Veel van die auto’s zijn de laatste jaren aangeschaft door 50-plussers. Daarmee staat meteen al vast dat prijzen van oude auto’s niet eeuwig blijven stijgen. Naast geld is namelijk ook de generatie bepalend. De babyboomers storten zich op de oude auto’s, de generaties daarna hebben veel minder met auto’s. Een goede kandidaat voor een veilige haven zijn de retro games en consoles, voor veel mensen is dit soort jeugdsentiment een veilig haven.
Van Mulberry naar Loewe
De wereld van luxe tassen lijkt sterk modegevoelig, maar een goede marketing bestaat in dit geval vooral uit een combinatie van zelf gecreëerde schaarsheid en steeds hogere prijzen. Het risico bij dergelijke producten is dat een uitverkoop of de verkoop via een outlet dodelijk is voor het merk. Op het moment dat het grote publiek aanvoelt dat deze tassen niet zo schaars zijn als ze dachten is het einde oefening. Wat dat betreft moet Mulberry het op dit moment afleggen tegenover Loewe. Loewe zoekt het hogere prijssegment op en scoort hoog op de Lyst index.
Van de oude meesters naar kunst uit Indonesië en India
Er zijn veel schilderijen in de wereld en uiteindelijk wordt de prijs bepaald door vraag en aanbod. Er zijn maar weinig nieuwe kopers voor de oude meesters. De bevolking in landen die rijk worden, zorgen voor extra vraag naar kunst, maar dan vaak lokaal. In India en Indonesië groeit de middenklasse snel en daarmee ook het aantal potentiële kopers. Waar Japanners zich nog massaal stortten op de zonnebloemen van Van Gogh, kozen de Chinezen voor lokale kunst, ook omdat er na de Culturele Revolutie niet zo veel was overgebleven.
Van beleggen op de beurs naar private markten
Door de stijgende rente ogen aandelen minder aantrekkelijk. Maar ook obligaties worden op dit moment gezien als een vallend mes. Waarschijnlijk gaat pas volgend jaar de rente dalen. Door deze ontwikkeling is er de nodige onrust op de financiële markten en daar weten investeerders op private markten van te profiteren. Niets is zo goed voor het toekomstige rendement op private equity als een stevige recessie. Door het monetaire beleid, de bankencrisis en de steeds strengere regels voor commerciële banken kunnen ook private debt beleggers zich uitleven. Ook in andere categorieën in private markten wordt nu gerekend met een veel hogere rente, want zich uiteindelijk zal vertalen in veel hogere rendementen.
Han Dieperink is chief investment strategist bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co.