Opkomende landen, vertegenwoordigd in de BRICS, vormen op economisch gebied een steeds grotere tegenhanger voor de ontwikkelde industrielanden, vertegenwoordigd in de G7. Toch wil het op de aandelenmarkten van opkomende landen maar niet vlotten, want ook 2023 sloten zij af met een flinke underperformance in vergelijking met de beurzen van ontwikkelde landen.
Opkomende landen timmeren flink aan de weg. Zo zijn de zogenaamde BRICS bezig om hun aanwezigheid op het wereldwijde politieke en economisch toneel uit te breiden en te verstevigen. Het acroniem werd in 2001 geïntroduceerd door Jim O’Neill, econoom bij Goldman Sachs. Destijds kenden de economieën van Brazilië, Rusland, India en China een aanzienlijke groei, waardoor er meer aandacht ontstond voor hun impact op de wereldeconomie.
In eerste instantie was het slechts een beleggingsbegrip dat door de industrie werd gebruikt om er beleggingsproducten omheen te ontwikkelen. Inmiddels is er echter sprake van een samenwerkingsverband wat te vergelijken is met de G7, oftewel de groep van zeven meest vooraanstaande industriële landen en de EU. In 2006 kwamen de ministers van Buitenlandse Zaken van de BRIC landen namelijk voor het eerst informeel bij elkaar en vanaf 2009 kregen deze bijeenkomsten een formeel karakter in de vorm van topconferenties.
Argentinië
Sindsdien sloot Zuid-Afrika zich aan in december 2010 en werd het de BRICS. Tijdens de in augustus 2023 gehouden top hebben circa veertig andere opkomende landen aangegeven interesse te hebben in officiële deelname. Uiteindelijk werd de groep landen uitgebreid met Egypte, Ethiopië, Iran, Saoedi-Arabië en Verenigde Arabische Emiraten per begin 2024. Argentinië behoorde in eerste instantie ook tot de nieuwkomers maar haakte onder leiding van de nieuwe president Javier Milei op het laatste moment af.
De huidige groep BRICS-landen is een serieuze kracht voor de westerse wereld om rekening mee te houden. De tien landen vertegenwoordigen 29 procent van de wereldwijde economie versus 43 procent voor de G7-landen, terwijl de BRICS-landen overigens op basis van koopkrachtpariteit sinds enkele jaren groter zijn. Daarnaast zijn deze opkomende landen gezamenlijk goed voor ongeveer de helft van de wereldbevolking, terwijl in de G7-landen slechts een tiende van alle mensen op aarde leeft.
Hong Kong onderaan
De toenemende macht en groeipotentieel van de opkomende landen komt vooralsnog niet of nauwelijks tot uiting op de aandelenmarkt. In 2023 steeg de MSCI World index met 19,6 procent, terwijl de MSCI Emerging Markets index het moest doen met een schamele 6,1 procent. De underperformance voor opkomende landen kwam vooral op het conto van China. Chinese aandelen daalden met circa 14 procent, terwijl Hong Kong zelfs onderaan de rendementslijstjes bungelde met een verlies van 17,7 procent.
Die slechte prestatie staat niet op zichzelf, want in de tien voorgaande jaren wisten opkomende markten slechts in vier gevallen aandelen uit westerse landen te verslaan. Desondanks lijken beleggers vertrouwen te houden in de toekomst voor opkomende landen. Over de 16 jaar sinds 2007 hebben beleggers slechts in twee kalenderjaren per saldo geld aan opkomende landen-aandelenfondsen onttrokken. En ook in 2023 was de balans positief, aangezien er over de eerste elf maanden maar liefst 13 miljard euro naar de categorie stroomde. Echter, dit was met name te danken aan een sterk eerste half jaar toen de instroom bijna 19 miljard bedroeg. Het sentiment kantelde in de zomer en in de vijf daarop volgende maanden stroomde er weer ruim 5 miljard euro aan beleggersgeld weg.
Top 5
De top 5 van deze week geeft een overzicht van de vijf best presterende fondsen (waarvan een distributievergoedingsvrije aandelenklasse beschikbaar is in België) in de Morningstar categorie Aandelen Opkomende Markten op basis van hun prestaties over 2023. Daarbij zijn alleen fondsen geselecteerd waarvan portefeuilledata bij Morningstar bekend zijn die niet ouder zijn dan drie maanden.
Polar Emerging Market Stars voert de ranglijst aan. Jorry Rask Nøddekær voert sinds de oprichting in 2018 het beheer over dit fonds en doet dit sinds 2020 samen met Naomi Waistell. Zij vormen samen met vijf andere leden het Emerging Markets & Asia Team van Polar Capital. Hun benadering is op groeibedrijven gericht waarbij ESG criteria ook een voorname plek innemen bij de aandelenselectie. Dit leidt tot een duidelijke overweging van de technologie sector in de portefeuille. Bedrijven zoals Samsung Electronics en Taiwan Semiconductor Manufacturing Co maken gezamenlijk 34 procent van de portefeuille uit versus een weging van 21 procent voor de Morningstar EM TME Index.
Ronald van Genderen is senior manager research analist bij Morningstar. Morningstar analyseert en beoordeelt beleggingsfondsen op basis van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Morningstar is een van de kennispartners van Investment Officer en rangschikt wekelijks vijf beleggingsfondsen of aanbieders.