Frontier markets zijn het kleine broertje van de emerging markets. En net als bij kinderen, wordt de ene sneller volwassen dan de andere. De promotie naar “emerging” wordt door een handvol index providers verzorgd, waarvan MSCI de belangrijkste is. Voorzichtige beleggers wagen zich beter niet zelf aan deze exotische categorie. Dit zijn tenslotte derdewereldlanden, waarvan de ontwikkeling vaak met horten en stoten gaat. Maar hoewel de categorie in 2020 ondermaats presteerde, biedt deze ook kansen voor actieve beleggers.
Dit stelt Morningstar-analist Thomas De fauw in zijn wekelijkse bijdrage voor Fondsnieuws. Deze week de Top-5 aandelen frontier markets.
Frontiers bieden beleggers in de eerste plaats een diversificatiemogelijkheid omdat deze categorie typisch een lage correlatie heeft met wereldwijde aandelen. Dit heeft alles te maken met het feit dat de kapitaalmarkten vaak nog in de kinderschoenen staan en deze ook minder geïntegreerd zijn in het globale financiële systeem. De markten worden daarnaast vaak gedreven door lokale beleggers, veelal vermogende speculanten, in plaats van door fondsen of institutionele beleggers. Deze particuliere beleggers zijn vaak veel gevoeliger voor de lokale nieuwsberichten dan voor wat er zich afspeelt in de VS of Europa.
MSCI heeft -net als voor de groeilanden- een index voor frontier markets. De groep landen die momenteel de index vormt, is erg divers. In Europe zijn dit Kroatië, Estland, Litouwen, Kazachstan, Roemenië, Servië en Slovenië. In Latijns-Amerika hebben alle landen het inmiddels tot emerging market geschopt behalve Jamaica, Panama en Trinidad & Tobago. Deze laatstgenoemde landen hebben een stand alone status, wat betekent dat ze wel een MSCI-landenindex hebben, maar geen onderdeel uitmaken van de brede Index.
Azië telt eveneens drie landen: Bangladesh, Sri Lanka en Vietnam, terwijl het Midden-Oosten wordt vertegenwoordigd door Bahrein, Jordanië, Koeweit, Libanon en Oman. In tegenstelling tot de MSCI Emerging Market Index, die slechts één Afrikaans land heeft opgenomen (Zuid-Afrika), vinden we in de MSCI Frontier Markets Kenia, Mauritius, Marokko, Nigeria, Tunesië en de acht landen in de West Afrikaanse Economische en Monetaire Unie.
Voornamelijk Koeweitse en Vietnamese aandelen
In realiteit bestaat de MSCI Frontier Market Index, die wordt berekend op basis van de aan free float aangepaste marktkapitalisatie, voor de helft uit Koeweitse en Vietnamese aandelen. De financiële sector heeft een gewicht van 52 procent. Drie banken uit het Midden-Oosten, de National Bank of Kuwait, Kuwait Finance House en Ahli United Bank vormen samen al 30 procent van de index.
Er wordt momenteel al wel druk gespeculeerd over wanneer Koeweit en Vietnam de sprong naar de opkomende markten zullen maken. Daarvoor hanteert MSCI strikte en relatief transparante criteria onder meer op het gebied van marktkapitalisatie, liquiditeit, wisselkoersen en toegankelijkheid. Eerder dit jaar liet MSCI weten de beslissing over Koeweit uit te stellen. Wanneer een land uit de index verdwijnt, denk aan Pakistan of Argentinië, kan dit gevolgen hebben voor tal van frontier market portefeuilles. Hoewel er ook veel actieve managers zijn die het niet zo nauw nemen met de benchmark, maar eerder op zoek gaan naar beloftevolle bedrijven. Die blijven dan vaak lang in de portefeuille, want voor veel aandelen geldt dat er doorgaans geen grote volumes verhandeld worden.
Beleggers in frontier markets anticiperen graag op landen-promoties. Dat is logisch want een opwaardering gaat mogelijk gepaard met relatief grote cashinstromen aangezien er nu eenmaal meer geld naar emerging markets wordt gealloceerd. Hierdoor blijft de categorie echter ook een beetje “de wachtkamer van” en is haar relevantie en nut twijfelachtig. In theorie is het voor actieve beleggers daarentegen wel mogelijk om te profiteren van het feit dat veel professionele beleggers deze categorie links laten liggen. Het gevolg hiervan is dat aandelen regelmatig extreme waarderingen kennen, zeker na een periode van paniek of euforie. Vaak is het dan wachten op een katalysator om de markt te overtuigen van hun gelijk.
Speelveld van avonturiers en private equity beleggers
Frontier markets blijven hierdoor toch vooral het speelveld van avonturiers en private equity beleggers die jonge ondernemingen groeikapitaal verschaffen waar er traditioneel veelal enkel (duur) bankkrediet aanwezig is. Bovendien zijn deze niche risicokapitalisten, in tegenstelling tot de klassieke fondsen, meer geduldig. Zo is het gebruikelijk dat investeerders hun geld voor 7 tot 10 jaar ter beschikking stellen aan de beheerder.
De MSCI Frontier Market Index verloor, uitgedrukt in euro’s, in de eerste acht maanden van dit jaar 15 procent van haar waarde, terwijl opkomende landen al deels herstelden van de verkoopgolf. We constateren dat de frontier index twaalf jaar na datum nog steeds de piek van 2008 niet kan evenaren. Over het laatste decennium bedroeg het rendement van de MSCI Frontier Markets Index uitgedrukt in euro’s op jaarbasis evenwel 4,3 procent, iets beter dan de MSCI Emerging Market Index.
Naast de frontier market fondsen zijn er ook tal van gespecialiseerde landen (of regionale) fondsen en ETF’s binnen deze categorie die interessant kunnen zijn. De wereld rondreizen is immers een tijdrovende en dure aangelegenheid voor fondsbeheerders, wat ook gedeeltelijk de hogere kostenstructuur van deze fondsen verklaart. Bovendien presteren deze heterogene markten ook zelden allemaal goed op hetzelfde moment. Zo kan een crisis in het Midden-Oosten samenvallen met hoogconjunctuur in Bangladesh of een muntdevaluatie in Argentinië met stijgende olieprijzen voor Nigeria.
Top-5
In de Top-5 van deze week een overzicht van de vijf best presterende fondsen in de Morningstar categorie Aandelen Frontier Markets over de eerste acht maanden van 2020.
Op de eerste plaats staat Fisher Investments Institutional Frontier Markets. Een zeer klein fonds dat pas in 2017 gelanceerd werd en sindsdien beheerd wordt door Wiliam Glaser en Aaron Anderson. Het fonds presteerde aanzienlijk beter dan de benchmark in de eerste acht maanden van dit jaar, mede dankzij MercadoLibre (NASDAQ), een Argentijns e-commerce bedrijf dat een rendement van meer dan 90 procent liet optekenen in de eerste acht maanden van 2020.
Hoewel Argentinië geen officiële frontier market meer is, het past wel binnen het mandaat. Daarnaast is er geen bezwaar dat deze aandelen op een buitenlandse beurs verhandeld worden, dit is voor 15 procent van de netto activa het geval.
Globant is eveneens een van origine Argentijns technologiebedrijf dat profiteerde van de wijdverspreide populariteit van de sector. Verder heeft Fisher ook bedrijven uit Kenia, Vietnam en Koeweit in portefeuille.
