De Amerikaanse consument blijft onverstoorbaar zijn geld uitgeven. Beleggers reageerden de afgelopen maanden echter sterk op de mogelijkheid dat afslankmedicatie veranderingen in consumentengedrag teweeg gaat brengen die de voedingsmiddelen- en drankensector zullen raken.
De Amerikaanse economie toonde haar weerbaarheid in het derde kwartaal van 2023 met een fraaie economische groei van 4,9% op jaarbasis, gesteund door sterke consumentenbestedingen. Ondanks dat de Fed de beleidsrente in rap tempo optrok naar het hoogste niveau in 22 jaar, om de hardnekkige inflatie een halt toe te roepen, blijft de Amerikaanse consument vooralsnog onverstoorbaar zijn geld uitgeven. De sterke arbeidsmarkt en loonstijgingen overvleugelen daarmee tot dusverre de tegenwind van prijsstijgingen en duurder consumentenkrediet. Hierdoor draait de Amerikaanse economie een stuk beter dan de Europese, waar de sputterende Duitse, Ierse en Oostenrijkse economieën een periode van economische stagnatie lijken aan te kondigen.
Druk op portemonnee
De koopkracht van consumenten en hun gemoedstoestand met betrekking tot de stand van de economie zijn belangrijke factoren voor branches die sterk afhankelijk zijn van detailhandelsbestedingen, zoals de voedingsmiddelen- en drankensector, een van de subsectoren binnen defensieve consumentengoederen. Hoewel producenten van premium- en merkartikelen nog altijd een sterke aantrekkingskracht hebben op de consument, kunnen consumenten vanwege de grote druk op hun portemonnee ervoor kiezen om over te stappen op goedkopere alternatieven of hun inkopen doen bij discounters. Dankzij hun sterke marktposities zijn bedrijven in de voedingsmiddelen- en drankensector doorgaans goed in staat om stijgende kosten door te berekenen aan hun eindklanten, maar daar zit dus wel een limiet aan. De angst voor dalende volumes, mede door fikse prijsverhogingen, hield beleggers daarom in zijn greep.
GLP-1
De uitdagende omstandigheden voor consumenten waren echter niet de enige factor die recent het sentiment omtrent de voedingsmiddelen- en drankensector bepaalde. Zo reageerden beleggers ook sterk op berichtgeving omtrent GLP-1, de afkorting voor glucagon-like peptide 1. Deze stof die in het lichaam wordt aangemaakt zorgt ervoor dat na een maaltijd voldoende insuline afgegeven wordt, zodat glucose goed door de lichaamscellen kan worden opgenomen. Mensen met diabetes type 2 maken echter te weinig GLP-1 aan. Zogenaamde GLP-1 agonisten, waaronder het door Novo Nordisk geproduceerde Ozempic en Wegovy, worden daarom ingezet om diabetes patiënten te behandelen. De medicatie heeft echter een bijwerking, namelijk verminderde eetlust, waardoor het ook als afslankmiddel bijzonder effectief bleek. En niet alleen voor obesitaspatiënten.
Studies tonen aan dat patiënten hun dagelijkse calorie-inname tot wel 30 procent verminderen, en dat een gewichtsverlies van 15 procent mogelijk is wanneer iemand de zogenaamde afvalspuit hanteert, waarmee het “wondermiddel” zeer doeltreffend blijkt. Niet alleen de effectiviteit maakte de medicatie gewild, ook beroemde Ozempic-gebruikers zoals Elon Musk en Kim Kardashian gaven toe deze medicatie te nemen om in vorm te blijven, terwijl gewichtsverlies met Ozempic inmiddels ook trending is op TikTok. Hierdoor is het zogenaamde off-label gebruik zodanig toegenomen dat er regelmatig tekorten zijn.
Verminderde eetlust
De groeiende populariteit van dergelijke medicaties zou een behoorlijke verandering teweeg kunnen brengen in consumentengedrag. Uit onderzoek van JP Morgan blijkt dat producenten van koolhydraatrijke producten zoals snacks, voorverpakt voedsel, chips en koolzuurhoudende dranken het hardst geraakt kunnen worden door de verminderde eetlust van consumenten. Of het enthousiasme omtrent deze wondermiddelen doorzet blijft ongewis, immers, net als voor alle afvalpogingen geldt dat je er wel mee door moet blijven gaan. Zodra Ozempic-gebruikers stoppen met het toedienen van de medicatie komen de kilo’s er net zo snel weer aan.
De beurskoersen van bedrijven wiens omzet getroffen zou kunnen worden door de verminderde calorieëninname van hun klantengroepen zagen hun beurskoersen in ieder geval wel afslanken nadat Wal-mart CEO John Furner op basis van een geanonimiseerd klantonderzoek tot de conclusie kwam dat gebruikers van GLP-1 agonisten minder levensmiddelen en calorie-armere producten kochten. Beurskoersen van onder andere PepsiCo, Mondelez en Coca-Cola gingen in reactie op de uitspraak ruim 5 procent omlaag. Vooralsnog geven deze bedrijven echter aan weinig impact te ondervinden van het toenemende gebruik van afslankmiddelen.
Allemaal ETFs
De top-5 wordt samengesteld op basis van de beleggingsfondsen in de Morningstar categorie Aandelen Sector Consumenten waarvan een recente volledige portefeuille beschikbaar is. De fondsen worden gerangschikt op basis van hun allocatie naar de voedingsmiddelen- en drankensector. De top-5 bestaat in zijn geheel uit ETFs, waarbij de indextrackers die trachten het rendement van de Stoxx Europe 600 Food & Beverage Index zo nauwgezet mogelijk te volgen de hoogste blootstelling bieden aan de voedingsmiddelen- en drankensector.
De ETFs van Lyxor, iShares en Invesco zijn alle drie voor 96% belegd in de voedingsmiddelen- en drankensector, waarbij de ETFs van Lyxor en Invesco de index volgen door middel van synthetische replicatie, terwijl de iShares ETF gebruik maakt van volledige fysieke replicatie. De ETF van Invesco volgt echter een iets andere index, namelijk een die geoptimaliseerd is voor liquiditeit.
Concentratie
Stoxx Europe 600 Food & Beverage Index is samengesteld uit 28 posities waarin ook sprake is van forse concentratie als het gaat om de gewichten van de bedrijven in deze index. Zo heeft toppositie Nestlé een weging van maar liefst 29 procent, gevolgd door Diageo dat een weging van 15 procent heeft. De geoptimaliseerde index die gevolgd wordt door Invesco gaat dit soort concentraties enigszins tegen door gewichten te limiteren, waardoor Nestlé 20 procent van de portefeuille beslaat, maar dat zorgt er dan wel weer voor dat Diageo ook een weging van 20 procent in deze index heeft.
De prestaties binnen dit mandje aandelen loopt sterk uiteen over de eerste 10 maanden van 2023. Koplopers in de portefeuille zijn Associated British Foods (+32 procent), SalMar (+28 procent) en Glanbia (+28 procent), terwijl hekkensluiters Remy Cointreau, Bakkafrost en Barry Callebaut alle meer dan 20 procent van hun waarde zagen verdampen.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Jeffrey Schumacher is director manager research bij Morningstar. Morningstar analyseert en beoordeelt beleggingsfondsen op basis van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Morningstar is één van de kennispartners van Investment Officer en rangschikt wekelijks vijf beleggingsfondsen of aanbieders.