Behoudens enkele korte perioden van outperformance, gleden waarde-aandelen steeds dieper in de mottenballenbak. Een waarde-renaissance werd eind 2020 ingezet, die een ferme meewind kreeg in 2022.
Na jaren van dominantie door groeiaandelen waren dividendfondsen langzaamaan verworden tot de muurbloempjes van het beleggingsuniversum. Beleggers stortten zich massaal op technologie, e-commerce en internetbedrijven, die zich mede door de coronacrisis en het hieruit voortvloeiende ruimhartige monetaire beleid van centrale banken ontpopten tot de sterren aan het beursfirmament.
Waarde-aandelen, waar dividendaandelen doorgaans onderdeel van uitmaken, beleefden een uitstekend jaar in 2022. De snel oplopende inflatie en een drastische draai in het monetaire beleid door centrale banken deed groeiaandelen fors kelderen en beleggers switchten naar goedkoper gewaardeerde, winstgevende bedrijven met robuuste balansen, bij voorkeur die met een betrouwbaar dividend.
De draai naar dividend kwam ook tot uiting in het rendement voor dividendaandelen over 2022. De MSCI World High Dividend Index sloot het jaar af in het zwart, met een rendement van 1,5 procent. Dit in tegenstelling tot de bredere aandelenmarkt, waarbij de MSCI World Index een verlies van ruim 12 procent moest incasseren.
Energie-aandelen
Een belangrijke factor achter deze outperformance is het sterke beleggingsresultaat dat gerealiseerd werd in sectoren die doorgaans rijk zijn aan dividendbetalers. Energieaandelen waren de absolute smaakmakers, waarbij een mix van onderinvesteringen en de gevolgen van de Russische invasie van Oekraïne op de wereldwijde oliemarkt zorgde voor flinke prijsstijgingen van olie en gas. Oliebedrijven realiseerden recordwinsten, waarvan beleggers profiteerden via onder andere royale dividenden. Ook de defensie-industrie, tabaksindustrie, nutsbedrijven, financials en gezondheidszorg presteerden relatief goed, allen bekend als prominente sectoren in dividendportefeuilles.
Het positieve sentiment rondom dividendaandelen zorgde ook voor hernieuwde interesse van beleggers in dividendfondsen. De fondsen verenigd in de Morningstar-categorie Aandelen Wereldwijd – Dividend realiseerden een netto instroom van 19,7 miljard euro in 2022, een verpulvering van de record-instroom van 2013 toen er ruim 12 miljard euro aan beleggersgeld vloeide naar wereldwijde dividendfondsen. Het was ook de op twee na grootste instroom over alle Morningstar-categorieën in het afgelopen jaar. Het totale beheerde vermogen van wereldwijde dividendfondsen groeide hiermee naar 118 miljard euro per eind 2022, praktisch een vertienvoudiging van het beheerd vermogen eind 2009.
Passief rukt op
Hoewel de dividend-categorie van oudsher het domein was van actief beheerde strategieën, zien we ook hier dat passieve fondsen stilaan oprukken. Op strategieniveau was de instroom voor Fidelity Global Dividend met een netto instroom van 2,2 miljard euro weliswaar het grootst, maar op fondsniveau behoort de Vanguard FTSE All-World High Dividend Yield UCITS ETF tot de drie beleggingsfondsen die de meeste instroom genereerden, ter grootte van 1,4 miljard euro. Ook de iShares MSCI World Quality Dividend ESG UCITS ETF en de SPDR® S&P Global Dividend Aristocrats ETF behoren met een netto instroom van ongeveer 400 miljoen euro tot de meer populaire opties onder dividendbeleggers. Ondanks dat passieve dividendfondsen meer op de radar van beleggers verschijnen, blijven actieve dividendfondsen over het geheel de voorkeur krijgen, met een netto instroom van 15,7 miljard euro in 2022.
Top-5
De top-5 wereldwijde dividendfondsen, gebaseerd op het rendement over de 12 maanden eindigend op 31 januari 2023, voor de beleggingsfondsen in de Morningstar-categorie Aandelen Wereldwijd - Dividend, wordt aangevoerd door de VanEck Morningstar Developed Markets Dividend Leaders UCITS ETF, die de concurrentie op ruime achterstand zette met een rendement van 12,8 procent. De ETF volgt de Morningstar Developed Markets Large Cap Dividend Leaders Index, die is samengesteld uit de top-100 aandelen op basis van dividendrendement en die voldoen aan de screeningscriteria, waaronder bedrijven met een stabiel en duurzaam patroon van dividenduitkeringen. De ETF heeft een sterk waardeprofiel, wat ook tot uiting komt in de sectorwegingen.
Zo domineren aandelen uit de financiële sector de portefeuille. Bij aanvang van 2022 had de sector een weging van 26 procent, wat verder vergroot werd na de twee halfjaarlijkse herwegingen, waardoor de sector momenteel bijna 40 procent van de portefeuille beslaat. BNP Paribas, Allianz, The Toronto-Dominion Bank en Bank of Nova Scotia hebben allemaal een plek in de top-10 portefeuilleholdings. Ook de nutssector en de energiesector zijn overwogen ten opzichte van concurrenten.
Op de tweede plaats treffen we wederom een passieve oplossing aan, namelijk de SPDR® S&P® Global Dividend Aristocrats ESG ETF. Deze ETF combineert ESG-overwegingen met de beleggingsprincipes van dividendbeleggen. Dividendhistorie staat bij deze ETF centraal, waarbij Amerikaanse aandelen tenminste de afgelopen twintig achtereenvolgende jaren hun dividend verhoogd of gehandhaafd moeten hebben, waarbij deze drempel op tien jaar ligt voor andere aandelenmarkten. De aandelen in het belegbare universum worden vervolgens gerangschikt op basis van hun S&P DJI ESG-scores, waarbij de slechtst scorende 25 procent wordt uitgesloten. Ook worden uitsluitingen gemaakt op basis van product involvement, waardoor onder andere tabaksproducenten worden geweerd.
De portefeuille is wezenlijk verschillend van de typische concurrent in de categorie. Een sterk waardeprofiel wordt gecombineerd met een all-cap profiel, waarbij ongeveer 27 procent van de portefeuille is belegd in smallcaps. Hoewel het dividendrendement van 4,8 procent relatief hoog is, scoort de portefeuille laag als het gaat om kwaliteit. Ook in deze portefeuille domineren financials, met een weging van om en nabij de 30 procent.
Jeffrey Schumacher is director manager research bij Morningstar. Morningstar analyseert en beoordeelt beleggingsfondsen op basis van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Morningstar is één van de kennispartners van Investment Officer en rangschikt wekelijks vijf beleggingsfondsen of aanbieders.