Frontier markets bieden als de jongere broertjes van opkomende landen kansen, maar erin beleggen is geen sinecure door de beperkte toegankelijkheid en liquiditeit en risico’s op het gebied van politiek en ondernemingsbestuur. Beleggers lijken vooral oog te hebben voor de risico’s en eerder de voorkeur te geven aan opkomende landen.
Opkomende landen als China, India en Brazilië hebben zich de afgelopen decennia sterk ontwikkeld en laten zich steeds meer gelden op economisch en geopolitiek gebied. Daarmee groeiden zij steeds meer richting het welvaartsniveau van Westerse landen. Zogenaamde frontier markets zijn de kleinere broertjes van emerging markets en staan nog aan het begin van deze ontwikkeling. In veel gevallen is ook hier sprake van hoge economische groei, maar vanaf een nog relatief laag basisniveau. Die ontwikkeling biedt kansen voor beleggers.
Beleggen in frontier markets is echter geen sinecure. Zo is de toegang tot effectenbeurzen en de liquiditeit van aandelenmarkten vaak een hindernis waar beleggers rekening mee moeten houden. Daarnaast zijn er risico’s, onder andere op het gebied van politiek, en zijn de corporate governance standaarden niet van eenzelfde niveau zoals we in ontwikkelde landen zien.
Geen vastomlijnde groep
Tot slot, zijn frontier markets volop in beweging qua ontwikkeling en dat betekent dat de term niet refereert aan een vastomlijnde groep van landen. Op het moment van schrijven bestaat de MSCI Frontier Market index uit 28 landen, waarbij Vietnam (28,4 procent), Roemenië (11,2 procent), Marokko (11,1 procent), Kazachstan (8,8 procent) en IJsland (8,1 procent) de vijf grootste weging hebben.
Deze groep van landen wijzigt met enige regelmaat, afhankelijk van de ontwikkeling van de desbetreffende landen. Zo besloot indexsamensteller MSCI om in 2014 Qatar en de Verenigde Arabische Emirated te promoveren van frontier market naar emerging market. Gezamenlijk waren de twee landen tot dat moment goed voor 30-40 procent van de MSCI Frontier Market index. Hetzelfde geldt voor Pakistan, dat in 2017 promoveerde en tot die tijd een weging had van 10 procent. Ondertussen wordt er al jaren gesproken over een mogelijke promotie van Vietnam naar de classificatie van opkomend land, hetgeen een enorme hap zou nemen uit het belegbare universum binnen frontier markets.
Andere regionale allocatie
De huidige groep landen in de MSCI Frontier Markets index vertegenwoordigt een hele andere regionale allocatie in vergelijking met de MSCI Emerging Markets index. Zo zijn er in de MSCI Frontier Markets index slechts vier landen uit Azië opgenomen, dankzij de weging van Vietnam komt de allocatie naar deze regio desondanks uit op 42 procent tegen meer dan 50 procent voor de MSCI Emerging Markets. Daarnaast is er geen enkel land uit Latijns Amerika opgenomen in de MSCI Frontier Markets index, terwijl deze regio voor bijna 9 procent meetelt in de MSCI Emerging Markets index. Landen uit het Midden-Oosten daarentegen hebben een weging van bijna 30 procent in de MSCI Frontier Markets index, oftewel drie keer zoveel als in de MSCI Emerging Markets index.
Hoewel frontier markets kansen bieden voor beleggers, lijkt de daadwerkelijke interesse van beleggers tegen te vallen en meer uit te gaan naar opkomende landen. Rond 2008 schommelde het totale vermogen in frontier market fondsen die in Europa worden verkocht tussen de 100 en 200 miljoen euro en dit piekte begin 2018 rond de 6 miljard euro. Procentueel weliswaar een enorme groei, maar opkomendelandenfondsen hadden op dat moment meer dan 300 miljard onder beheer. Bovendien is het vermogen in frontiermarketfondsen sindsdien gestaag gedaald naar net iets minder dan 3 miljard euro per eind augustus 2023. Het vermogen in opkomendelandenfondsen is over die periode juist licht gegroeid naar meer dan 330 miljard euro. Bovendien is het aantal frontier market fondsen dat in Nederland verkrijgbaar is op twee handen te tellen, terwijl er honderden opkomende landen fondsen voorhanden zijn.
Top 5
De top 5 van deze week geeft een overzicht van de vijf best presterende fondsen in de Morningstar-categorie Aandelen Frontier Markets op basis van hun prestaties over de eerste acht maanden van 2023. Daarbij zijn alleen fondsen geselecteerd waarvan portefeuilledata bij Morningstar bekend zijn, van niet ouder dan drie maanden.
Magna New Frontier is dit jaar koploper onder frontiermarketsfondsen. Het fonds van het Canadese Fiera Capital wordt beheerd door het zeer ervaren duo Stefan Bottcher en Dominic Bokor-Ingram, die samen al bijna tien jaar de scepter zwaaien over dit fonds. Hun benadering is gebaseerd op bottom-up aandelenselectie waarbij ze zoeken naar aantrekkelijk gewaardeerde kwaliteitsbedrijven met een sterk management en duurzame groei. In de circa zestig posities tellende portefeuille waren ELM (116 procent), Pireaus Financial Holdings (100 procent) en Saudi Automative Services (84 procent) de best presterende aandelen over de eerste acht maanden van 2023.
Runner-up is Schroder ISF Frontier Markets Equity dat van Morningstar analisten een Bronze Morningstar Medalist Rating ontvangt. Hun convictie is met name gebaseerd op hoofdbeheerder Rami Sidani’s die het fonds sinds eind 2010 onder zijn hoede heeft. Hij beschikt over een grote kennis van frontier markets en dit komt tot uiting in sterke aandelenselectie resultaten. Hij heeft de ondersteuning van vier analisten en kan daarnaast leunen op de 51 leden van het bredere opkomendelandenteam van Schroders. Zijn benadering is een combinatie van top-down en bottom-up inzichten. De landenallocatie is gebaseerd op een top-down model dat binnen Schroders is ontwikkeld. Vervolgens vindt de aandelenselectie plaats die vooral waarderingsgedreven is. Per eind augustus 2023 was Arabian Contracting Services met een plus van 93 procent het best presterende aandeel, gevolgd door United International Transportation, Arabian Drilling, Saudi Aramco Base Oil, Emaar Development en Taalem Holdings, die allen een winst boekten van circa 60 procent.
Ronald van Genderen is senior manager research analist bij Morningstar. Morningstar analyseert en beoordeelt beleggingsfondsen op basis van kwantitatief en kwalitatief onderzoek. Morningstar is één van de kennispartners van Investment Officer en rangschikt wekelijks vijf beleggingsfondsen of aanbieders.