​​​​Wat als Trump het nét niet haalt?

Een nipte overwinning voor Kamala Harris in de Amerikaanse verkiezingen kan voor de nodige turbulentie zorgen op de beurs. Trump lijkt niet van plan zich gewonnen te geven, en zijn verzet kan de huidige rally verstoren. Het zou niet de eerste keer zijn.

Fondshuizen lijken op alle mogelijke scenario’s voorbereid, behalve één: Wat als Donald Trump zijn verlies aanvecht? Sommige beleggers zien een steeds groter risico op marktcorrecties, vooral als de uitslag zo krap blijkt als de peilingen suggereren. Gezien Trumps pogingen in 2020 om zijn verlies tegen president Joe Biden aan te vechten, zou een krappe uitslag dit jaar opnieuw tot controverses kunnen leiden.

‘Dit is één van de meest onderbelichte scenario’s, en het zal meer onrust geven dan de vorige keer’, zegt Corné van Zeijl, strateeg bij Cardano. Hij verwacht dat een bescheiden Democratische overwinning beleggers nerveuzer zal maken dan een overwinning van Trump.

Trump lijkt koste wat het kost te willen voorkomen dat Kamala Harris de benodigde 270 kiesmannen behaalt. Daarmee kan de beslissing worden doorgeschoven naar het Huis van Afgevaardigden, waar een Republikeinse meerderheid hem mogelijk tot winnaar zou kunnen uitroepen. ‘Ze maken zich klaar om vals te spelen!’, schreef hij eind september nog op Truth Social, zijn eigen sociale medium.

Markten rekenen op Red Sweep

Sinds begin oktober zijn de financiële markten er steeds sterker van overtuigd dat Donald Trump niet alleen de presidentsverkiezingen van 5 november wint, maar dat zijn Republikeinse Partij ook beide kamers van het Congres zal veroveren. Dat scenario staat bekend als “Red Sweep”.

De verwachting dat een nieuwe Trump-regering daardoor vrij spel krijgt om inflatieverhogende en groeigerichte maatregelen door te voeren—zoals belastingverlagingen, verhoogde overheidsuitgaven en deregulering—heeft geleid tot een stijging van zowel Amerikaanse aandelen als de dollar en een oplopende rente op Amerikaanse staatsobligaties.

Volgende president heeft 270 kiesmannen nodig

Bron: 270towin.com, op basis van consensusprognose.

Toch zouden de markten heviger kunnen reageren als de uitslag uiteindelijk niet op een Republikeinse overwinning uitloopt, wat de peilingen aannemelijker achten dan beleggers lijken te denken. 

“Elk nieuws dat Trump niet bevalt, zal leiden tot hertellingen,” waarschuwt Michael Purves, ceo van Tallbacken Capital Advisors. Hij vreest voor een golf van juridische stappen als de onzekerheid aanhoudt. ‘Als het zo spannend wordt als verwacht, moeten we rekening houden met een marge van enkele tienduizenden stemmen.’

Op dit moment geven peilingen van de website Fivethirtyeight.com vicepresident Kamala Harris een voorsprong van ongeveer één procentpunt in de popular vote, het aantal landelijk uitgebrachte stemmen. 

De gokwebsite ElectionBettingOdds.com, die de weddenschapskansen voor Amerikaanse politieke races verzamelt en weergeeft, schat daarentegen in dat Trump met een kans van 63 procent zal winnen.

Veilige havens bij onzekere uitslag

‘Voor beleggers draait het niet zozeer om de verkiezingsuitslag zelf, maar om het risico de dag na de verkiezingen, wanneer een groot deel van de bevolking de uitslag misschien als niet-geldig beschouwt’, zegt Purves. Een bijzonder krappe uitslag zal zorgen voor intensieve controle op de stemmentelling, waarbij vooral laat binnengekomen of handmatig getelde stemmen onder een vergrootglas komen te liggen.

‘Voor beleggers draait het niet zozeer om de verkiezingsuitslag zelf, maar om het risico de dag na de verkiezingen.’

Michael Purves, Tallbacken Capital Advisors

In zo’n situatie zullen beleggers volgens Purves hun toevlucht zoeken tot veilige activa. Goud biedt volgens hem de beste bescherming tegen langdurige onzekerheid, zeker nu de VS ‘steeds meer op een opkomende markt beginnen te lijken’. 

‘Dit is een van de sterkste argumenten om goud aan te houden’, stelt hij, ervan uitgaande dat onzekerheid over de verkiezingsuitslag zal leiden tot een verkoopgolf op de aandelenmarkten.

Ook Amerikaanse Treasuries blijven voor veel beleggers de veilige haven bij uitstek, hoewel de huidige rentestand tegelijkertijd ook een risico vormt. Van Zeijl verwacht dat Treasuries hun status als veilige haven behouden, vooral als de situatie ‘echt uit de hand loopt’.

Déjà vu op de beurs

De huidige situatie roept herinneringen op aan de verkiezingen van 2000. Toen zorgde de lange onzekerheid over de uitslag tussen George W. Bush en Al Gore voor scherpe dalingen op de aandelenmarkt. Gore’s campagne betwistte de resultaten in Florida, wat leidde tot een langdurige juridische strijd en de meest omstreden verkiezing in de recente Amerikaanse geschiedenis.

Tussen de verkiezingsdag tot het moment waarop Gore uiteindelijk de strijd opgaf, verloor de S&P 500 5 procent. In november en december 2000 daalde de index in totaal met 7,6 procent.

Purves verwacht dat het geduld van beleggers ook dit keer snel op zal raken. ‘Na een paar dagen worden ze nerveus, en als de situatie er onheilspellend begint uit te zien willen ze geen risicovolle activa aanhouden’, zegt hij.

Voor beleggers die dit jaar al een winst van 30 procent of meer hebben geboekt, kan het aanlokkelijk zijn om die winst veilig te stellen als de onzekerheid rond de verkiezingen langer voortduurt, aldus Purves.

Spanning op de vastrentende markt

Ook voor vastrentende beleggers dreigt een onrustige periode. De Move-index, het vastrentende equivalent van de VIX, staat op 128 punten, en optieprijzen voorspellen dat de rente op Amerikaanse staatsobligaties over verschillende looptijden direct na de verkiezingen met ongeveer 18 basispunten kan schommelen. Voor de rest van de maand wordt een gemiddelde dagelijkse beweging van 6 basispunten verwacht.

Nieuwe piek in volatiliteit obligatiemarkt

De onverwachte overwinning van Trump op Hillary Clinton in november 2016 leidde destijds tot een schommeling van 37 basispunten in de rente op de Amerikaanse tienjaarsrente, de grootste beweging in meer dan een decennium. Voorafgaand aan de verkiezingen van 2016 en 2020 stond de Move-index rond de 60 punten, terwijl hij nu op 128 punten noteert.

Druk op de handelssystemen

Banken, vermogensbeheerders en market makers hebben inmiddels hun personeel opgeschaald om de verwachte hoge handelsvolumes rond de verkiezingsdag te kunnen verwerken. De verwachting is dat de markten volatiel zullen reageren zodra de verkiezingsuitslagen binnendruppelen.

Vanuit marktperspectief bereiden we ons voor op minstens een week van onzekerheid, zonder zekerheid over wie de nieuwe president wordt.’

Grant Johnsey, Northern Trust

Onverwachte schommelingen kunnen beleggers ertoe dwingen snel posities af te bouwen, wat risico’s kan opleveren voor liquiditeit en marktinfrastructuur, en de handelssystemen zwaar onder druk kan zetten.

‘Vanuit marktperspectief bereiden we ons voor op minstens een week van onzekerheid, zonder zekerheid over wie de nieuwe president wordt’, zei Grant Johnsey, regionaal hoofd klantoplossingen voor capital markets bij Northern Trust tegenover Reuters.

‘Dit betekent simpelweg dat we zorgen voor voldoende capaciteit om hogere volumes en volatiliteit aan te kunnen, vakantieschema’s dienovereenkomstig aanpassen en voorbereid zijn op intraday pieken en dalen naarmate het verkiezingsnieuws zich ontvouwt’, aldus Johnsey tegenover het persbureau. 

Rally ongevoelig voor politieke onrust

Voorlopig lijkt de politieke onzekerheid weinig invloed te hebben op het optimisme op de aandelenmarkten. Mede dankzij de sterke economische groei in de VS blijft de S&P 500 naar nieuwe recordhoogte stijgen. De index is dit jaar al met 21 procent gestegen en lijkt op weg naar een tweede jaar van dubbelcijferige winsten.

‘Voor een echt grote impact op markten en economische groei zou er een veel heftiger scenario moeten ontstaan.’

Rogier Quaedvlieg, ABN Amro

Ook Nederlandse institutionele beleggers blijven relatief kalm. De markten reageerden in 2020 nauwelijks op Trumps poging de verkiezingsuitslag aan te vechten. Amerikaanse aandelen stegen in de resterende handelsdagen van die week, ook al werd Biden pas in het weekend officieel tot winnaar uitgeroepen.

‘Voor een echt grote impact op markten en economische groei zou er een veel heftiger scenario moeten ontstaan’, zegt Rogier Quaedvlieg, Amerika-econoom bij ABN Amro. ‘Hoewel we in onze scenario’s rekening houden met de mogelijkheid dat Trump een verlies niet accepteert, zien we dit niet als waarschijnlijk genoeg om onze algehele verwachtingen aan te passen.’

Zelfs op 6 januari 2021, de dag van de bestorming van het Capitool, had dit nauwelijks impact op de economie of de markten; de S&P 500 bleef die hele week vrijwel stijgen.

Van Lanschot Kempen anticipeert evenmin op grote marktverstoringen. 

‘We houden niet echt rekening met dat scenario. Zolang het verkiezingsproces institutioneel verloopt zoals voorzien, zal het uiteindelijk weinig uitmaken voor de markten. Dat zagen we ook in januari 2021’, aldus hoofdeconoom Luc Aben.

Lees verder op Investment Officer:

• Fondsevent CIO Debat: beleggers kunnen Europa links laten liggen
• Als Trump zijn zin krijgt, kan de markt fluiten naar een lage rente
• Opties op SOFR-futures helpen PGIM om te gaan met onzekerheid