Blockchain, de technologie achter de bitcoin, is hip. In binnen- en buitenland experimenteert de financiële sector met het systeem, dat in wezen een soort slimme database is. Zo ook ABN Amro in Nederland.
Een vastgoedhandelaar die een nieuw pand wil aankopen, voor financiering naar de bank stapt, waarna een tijdrovende periode aanbreekt waarin huurcontracten moeten worden toegestuurd aan diverse partijen, uittreksels moeten worden opgevraagd en doorgestuurd, en ga zo maar door. Eén vastgoedbelegging, waar zeker zes partijen voor aan het werk moeten, voor wie het allemaal belangrijk is dat ze snel bij de juiste, meest recente gegevens kunnen.
Aanleiding voor ABN Amro om te onderzoeken of blockchaintechnologie kan helpen om de processen in de vastgoedportefeuille te versnellen. Dat doet de bank nu onder de noemer Torch, een programma waarmee de documentenuitwisseling tussen partijen als taxateur, kadaster, handelaar en bank systematisch en versleuteld verloopt. Via blockchain dus, de technologie die vooral bekend staat als het systeem achter de Bitcoin, maar ook voor voor andere - gevoelige - transacties ingezet worden.
Formules
Dat komt door de werking via digitale handtekeningen en wiskundige formules die de kleinste veranderingen in een document opmerken. Dat kan de betrouwbaarheid van data-overdrachten garanderen. Met Torch werken op dit moment pas tien klanten, maar de bedoeling is dat alle vastgoedklanten tegen het jaareinde het systeem gebruiken. Het einde van de experimentele fase is dus in zicht.
Torch is niet het enige blockchain-project van ABN Amro. Sterker nog, de bank is nu 2,5 jaar bezig aan wat het zelf een ‘blockchain journey’ noemt, een zoektocht naar processen waarin blockchain uitkomst kan bieden door deze efficiënter te laten verlopen en daardoor te versnellen. In het blockchainsysteem dwalen namelijk niet gehele documenten rond, maar alleen vermeldingen van wijzigingen in de documenten. Dat voorkomt vertraging.
Een voorbeeld van een stap in de zoektocht is dus Torch, maar ook een experiment in de logistiek, waarbij data als vrachtbrieven op een centrale plaats gedeeld wordt met stakeholders.
Beleggingsafdeling
Dat werpt de vraag op wat we kunnen verwachten binnen andere onderdelen van de bank. Wanneer is de beleggingsafdeling aan de beurt?
Uit navraag blijkt dat dit nog even op zich zal laten wachten. Binnen de beleggingstak van ABN Amro heeft een beperkt aantal experimenten plaatsgevonden, waarvan ABN Amro er slechts eentje wil toelichten: die binnen de clearingafdeling in 2016. Via het experiment is onderzocht of de tijd tussen de levering van effecten aan de koper en de betaling daarvoor aan de verkoper verkort kan worden via blockchain. Op dit moment duurt het settlementproces tussen de banken op de achtergrond twee dagen, volgens een woordvoerder van ABN Amro.
Of blockchain daadwerkelijk het clearingproces kan verkorten van twee dagen naar een fractie daarvan, heeft het experiment niet kunnen bewijzen. ‘We hebben nu pas een klein onderdeel van de functionaliteit van de techniek onderzocht. En die heeft potentie’, aldus een woordvoerder.
Daarbij wijst hij op de moeilijkheid dat áls de techniek uiteindelijk geschikt blijkt te zijn voor clearing, het nog niet zomaar toegepast zal worden binnen de bank, omdat er zoveel bedrijven een rol spelen in het proces, die bovendien werken met hun eigen processen.
Juridische hindernissen
Naast praktische problemen, zijn er ook nog juridische hindernissen, schreef Harmen Schuringa van de bank eerder. Het is nog niet duidelijk of blockchain-overeenkomsten in programmeertaal wel voldoen aan de voorwaarden die de Nederlandse wet stelt aan een contract, zo legde de senior legal counsel van ABN Amro uit in zijn blog. ‘Daarom is er verder onderzoek nodig en moeten er heldere richtlijnen opgesteld worden.’
Nog wel flinke barrières dus, voor een goed huwelijk tussen beleggen en blockchain. Maar de deur is nog niet dichtgegooid. Inmiddels zijn er plannen om samen met externe partijen nieuwe experimenten binnen de clearingafdeling uit te voeren. Volgens een ABN-woordvoerder wordt hier nu ‘concreet naar gekeken’. Bovendien worden de ontwikkelingen goed gevolgd, reageert hij. En zou blockchain echt wel interessant kunnen zijn voor bijvoorbeeld fondsenhandel. ‘Er spelen daar momenteel geen concrete experimenten, maar zodra dit het geval is, laat ik je dat weten.’