In principe bestaan er maar twee soorten activa in de wereld: activa met een nuttige functie en activa die schaars zijn. Goud en bitcoin vallen onder deze laatste categorie.
Activa die een nuttige functie hebben, ontlenen daaraan hun waarde. Met deze activa kunnen goederen en diensten worden geproduceerd, waardoor deze activa zijn te waarderen op basis van de kasstromen die ze genereren. Spreadsheets zijn geduldig. Daarnaast zijn er activa die een waarde hebben, omdat ze schaars zijn. Omdat schaarse goederen waarde hebben zal men met behulp van de nuttige activa proberen er meer van te produceren. Uiteindelijk wordt de waarde van deze goederen bepaald door wat een gek er voor geeft, algemeen geaccepteerd als de ‘Greater Fool’-theorie.
De wereld van de cryptovaluta was tot anderhalf jaar geleden strikt gescheiden van de wereld van de financiële markten. In de zomer van 2023 durfden Blackrock en Fidelity het aan om bij de SEC een vergunning voor ETF’s op spot-bitcoin aan te vragen. Daarvoor had de SEC al de nodige aanvragen voor bitcoin-ETF’s afgekeurd, maar door het feit dat deze twee grote en ervaren partijen het toen aandurfden, leek de kans op slagen bovengemiddeld groot. Op dat nieuws steeg de bitcoin in korte tijd naar 30.000 dollar.
Begin dit jaar, op 40.000 dollar, werden deze ETF’s goedgekeurd en kregen Amerikaanse beleggers op financiële markten eindelijk een vehikel om in bitcoin te stappen. In korte tijd steeg de koers van bitcoin naar 60.000 dollar. Dat de impact van zo’n goedkeuring zo groot is, komt ook door de omvang van de financiële markten. Daarmee vergeleken was bitcoin relatief klein, nog even afgezien van de mensen die hun codes kwijt zijn. In het kader van de ‘Greater Fool’-theorie waren er opeens veel meer gekken dan bitcoin.
Sindsdien is de bitcoin verder gestegen doordat die onderdeel is geworden van de campagne van Trump. Ongeveer 46 miljoen Amerikanen bezitten bitcoin. Kiezers stemmen deels met hun portemonnee, of in dit geval hun wallet. Om die mensen over te halen, kwam Trump ook met enkele beloftes. Zo zou hij Gary Gensler bij de SEC vervangen door een meer crypto-vriendelijke kandidaat.
Na de nominatie van Paul Atkins als opvolger van Gensler, steeg bitcoin voor het eerst naar boven de 100.000 dollar. De totale waarde van alle cryptovaluta is nu 3.700 miljard dollar, waarvan meer dan 2.000 miljard dollar in bitcoin alleen. In tegenstelling tot in de echte wereld, zorgen stijgende prijzen op financiële markten voor meer belangstelling. Bovendien is de cryptowereld nu bijna even groot als de marktkapitalisatie van Apple en aangezien het aandeel Apple ongeveer 4 procent weegt in de MSCI World, is crypto in korte tijd een belangrijk deel van het totale beleggingsuniversum geworden.
Blackrock adviseert inmiddels om circa 2 procent van een gespreide portefeuille in bitcoin aan te houden. Het lijkt erop dat de nieuwe voorzitter van de SEC zich hier prima in kan vinden. Waar bitcoin een jaar geleden nog werd gezien als een exoot, zetelt bitcoin nu opeens in het hart van de financiële wereld. Tech-bedrijven raken geïnteresseerd om hun reserves deels in bitcoin aan te houden, daarbij geholpen door de 500 procent koersstijging van het aandeel Microstrategy, dat feitelijk niet veel meer is dan een beursgenoteerd piramidespel in bitcoin.
Ook de Amerikaanse overheid dreigt meer te gaan investeren in bitcoin via de Strategische Bitcoin Reserve. Bij elkaar is de omvang van de cryptomarkt inmiddels groot genoeg dat er sprake zal zijn van een positief welvaartseffect op de Amerikaanse economie, althans zo lang de bitcoin stijgt.
Zo lang de bitcoin sterk stijgt, genereert die stijging dus een positief effect op de Amerikaanse economie. Die economie lijkt toch al aan de bovenkant te verrassen. Indirect zorgt de stijgende bitcoin ervoor dat de Federal Reserve minder hoeft te doen en wellicht kan stoppen met het verder verlagen van de rente. De kans dat bitcoin verder stijgt is groot, want als een groot deel van de portefeuilles die onder toezicht van de SEC vallen daadwerkelijk 1 of 2 procent in bitcoin gaan beleggen, kan de koers eenvoudig nogmaals verdubbelen. Bovendien heeft de SEC een voorbeeldfunctie voor veel toezichthouders buiten de Verenigde Staten.
Desondanks blijft crypto en blockchain vijftien jaar na introductie nog altijd een oplossing op zoek naar een probleem. Voorlopig komt het niet veel verder dan digitaal goud en in tegenstelling tot goud is bitcoin wel makkelijker mee te nemen over de grens en te verbergen. In een polariserende wereld vol met geopolitieke conflicten is bitcoin tegenwoordig de ultieme manier geworden om vermogen te verbergen. Dat verklaart wellicht ook de achterblijvende performance van goud sinds de Amerikaanse presidentsverkiezingen.
Han Dieperink is chief investment officer bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co.