De vraag hoe je bitcoin het beste kunt opnemen in een beleggingsportefeuille wordt steeds relevanter. Terwijl de digitale munt zijn weg vindt naar mainstream acceptatie, worstelen beleggers met de praktische kant: rechtstreeks crypto kopen of toch via traditionele financiële instrumenten?
Het antwoord is complexer dan het lijkt, en de keuze heeft verstrekkende gevolgen voor je rendement en risicoprofiel.
De directe route: pure bitcoin-exposure
De meest voor de hand liggende manier is natuurlijk het rechtstreeks kopen van bitcoin via een crypto-exchange. Deze aanpak biedt pure exposure: stijgt bitcoin 10 procent, dan stijgt je investering 10 procent. Geen management fees, geen premiums, geen tussenpersonen. Voor individuele beleggers is deze route tegenwoordig toegankelijker dan ooit. Platforms als Bitvavo, Coinbase of Kraken maken het kopen van bitcoin relatief eenvoudig. Bovendien kun je precies bepalen hoeveel je wilt investeren, van enkele euro’s tot hele bitcoins.
Toch kent deze aanpak ook nadelen. Je moet zelf verantwoordelijk zijn voor de veilige opslag (custody), wat technische kennis vereist. Verlies je private keys, dan is je bitcoin definitief weg. Daarnaast past crypto vaak niet in bestaande beleggingsrekeningen, wat de integratie in een traditionele portefeuille bemoeilijkt.
De ETF-route: institutionele toegang
Bitcoin-ETF’s, zoals de populaire IBIT van Blackrock, bieden een elegante oplossing voor deze problemen. Ze handelen op gewone beurzen, passen in elke broker-account, en elimineren custody-zorgen. De kosten zijn beperkt, doorgaans rond de 0,25 procent per jaar, en de koers volgt de bitcoinprijs vrijwel exact.
Voor institutionele beleggers en pensioenfondsen zijn ETF’s vaak de enige praktische manier om bitcoin-exposure te krijgen. Ze voldoen aan wettelijke eisen en passen in bestaande compliance-kaders. Geen wonder dat bitcoin-ETF’s sinds hun lancering miljarden hebben aangetrokken. Het nadeel? Je bezit geen echte bitcoin, maar slechts een claim op de onderliggende assets. Bij extreme marktomstandigheden kan dit verschil relevant worden. Bovendien zijn ETF’s nog niet in alle jurisdicties beschikbaar.
De proxy-route: hefboom of valstrik?
Hier komen bedrijven als het Japanse Metaplanet en het Amerikaanse MicroStrategy in beeld. Deze ‘bitcoin-proxy’s’ bieden een derde route: indirect beleggen via bedrijven die bitcoin op hun balans hebben. Op papier lijkt dit aantrekkelijk. Waarom zou je genoegen nemen met 1-op-1 bitcoinexposure als je ook meer kunt krijgen?
De cijfers zijn inderdaad spectaculair. Metaplanet, ooit een noodlijdende hotelketen van 13 miljoen dollar, is nu een bitcoin-holding ter waarde van 5,5 miljard dollar. Het bedrijf bezit 8.888 bitcoins (933 miljoen dollar), maar handelt tegen een beurswaarde die vijf keer hoger ligt. MicroStrategy presteert al jaren beter dan bitcoin zelf, mede dankzij slimme financieringsconstructies.
Maar hier zit de crux: deze outperformance komt niet gratis. Als belegger in Metaplanet betaal je effectief 596.154 dollar per bitcoin, terwijl de marktprijs rond de 109.000 dollar ligt. Dat komt neer op een premium van 447 procent. Bij MicroStrategy is de premium met 174.100 dollar per bitcoin (versus 109.000 dollar marktprijs) iets bescheidener maar nog steeds aanzienlijk.
De mechaniek achter de premie
Waarom betalen beleggers zo’n forse premie? Deels uit onwetendheid over de werkelijke Net Asset Value (NAV), deels vanwege de verwachting van verdere outperformance. Deze bedrijven hebben namelijk een unieke eigenschap: ze kunnen hun bitcoin-volatiliteit omzetten in goedkope financiering. MicroStrategy wist bijvoorbeeld 3 miljard dollar op te halen via converteerbare obligaties tegen 0 procent rente.
Beleggers accepteren deze lage rente omdat ze profiteren van de hoge volatiliteit van het aandeel via de embedded opties in de convertible. Het bedrijf gebruikt dit goedkope kapitaal om bitcoin te kopen tegen marktprijzen, terwijl nieuwe aandeelhouders indirect veel meer betalen. Dergelijke bedrijven trekken zichzelf aan de eigen haren omhoog uit het moeras. Bovendien zorgt meer bitcoin voor meer volatiliteit, wat betere financieringsvoorwaarden oplevert voor nog meer bitcoin-aankopen. Zolang deze cyclus intact blijft, kunnen deze bedrijven bitcoin overtreffen.
Risico’s van de proxy-aanpak
Voor portefeuillebeheerders zijn er echter belangrijke risico’s verbonden aan deze strategie. Bij Metaplanet verdwijnen alle winsten bij een bitcoin-daling van slechts 15 procent, vanwege de hoge gemiddelde kostprijs van 91.343 dollar per bitcoin. Bij een crash moeten deze bedrijven mogelijk hun bitcoin verkopen tegen ongunstige prijzen om schulden af te lossen. MicroStrategy heeft voor miljarden aan converteerbare obligaties uitstaan, terwijl het weinig operationele cashflow genereert.
Naarmate bitcoin-ETF’s breder beschikbaar worden, verdwijnt de reden voor extreme premies. Waarom zou je 447 procent premium betalen als je bitcoin tegen marktprijs kunt kopen via een ETF?
Conclusie: maatwerk in bitcoin-exposure
Er is geen universeel antwoord op de vraag hoe bitcoin het beste in een portefeuille past. Elke route heeft voor- en nadelen die afgewogen moeten worden tegen persoonlijke omstandigheden, risicotolerantie en beleggingsdoelen. Wat wel duidelijk is: wie bitcoin-exposure wil, moet de verschillende opties goed begrijpen. De spectaculaire winsten van bedrijven als Metaplanet zijn verleidelijk, maar de onderliggende risico’s zijn substantieel. Voor de meeste beleggers bieden directe bitcoin-aankopen of ETF’s een betere balans tussen rendement en risico.
Bitcoin behoort inmiddels tot de mainstream beleggingsopties. Het blijft een asset die waard is wat de gek ervoor geeft. Wat dat betreft is bitcoin goed vergelijkbaar met goud. Vreemd genoeg zorgt zo’n vergelijking met goud eerder voor acceptatie dan voor aversie.
Han Dieperink is chief investment officer bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co.