Het voorspellen van beleggingsrendementen blijft een fascinerend onderwerp voor zowel particuliere als institutionele beleggers. De traditionele benadering waarbij we vooral naar historische data kijken, heeft zijn beperkingen.
Het is als autorijden met alleen de achteruitkijkspiegels als leidraad – je ziet waar je vandaan komt, maar niet waar je naartoe gaat. Toch vormt deze historische basis wel degelijk een startpunt, vooral bij vastrentende waarden waar het effectieve rendement van obligaties een betrouwbare voorspeller is voor toekomstige opbrengsten.
Bij aandelen ligt dit genuanceerder. Op korte termijn bestaat er nauwelijks correlatie tussen waardering en rendement, maar kijken we naar langere periodes, dan ontstaat er wel degelijk een sterker verband. Deze wetenschap is echter onvoldoende voor moderne beleggers die willen anticiperen op toekomstige ontwikkelingen. Daarom is het cruciaal om factoren te identificeren die de komende jaren bepalend zullen zijn voor rendementsontwikkeling.
Kunstmatige intelligentie als katalysator
De eerste gamechanger is onmiskenbaar de revolutie in kunstmatige intelligentie. Deze technologische doorbraak verhoogt de productiviteit in een tempo dat we sinds de industriële revolutie niet meer hebben gezien. Bedrijven kunnen met dezelfde middelen significant meer produceren, wat direct doorwerkt in economische groei en winstgevendheid. Deze productiviteitsstijging heeft een dubbel positief effect: enerzijds groeien bedrijfswinsten harder, anderzijds blijft de inflatie onder controle doordat loonsverhogingen worden gecompenseerd door lagere productiekosten per eenheid.
De impact van AI strekt zich uit over vrijwel alle sectoren. In de gezondheidszorg versnelt AI de ontwikkeling van nieuwe medicijnen drastisch. Waar farmaceutische bedrijven vroeger tien tot vijftien jaar nodig hadden voor medicijnontwikkeling, kunnen AI-algoritmes dit proces met jaren verkorten. In de financiële sector optimaliseren intelligente systemen handelsstrategieën en risicobeheer, wat tot efficiëntere kapitaalallocatie leidt. Zelfs traditionele industrieën zoals landbouw en productie ervaren een transformatie door precisietechnologie en voorspellend onderhoud.
Dit fenomeen markeert definitief het einde van het ‘nieuwe normaal’ dat na de financiële crisis van 2008 ontstond. Toen zakten groeicijfers terug naar historisch lage niveaus en leek stagnatie de norm te worden. Nu bewegen we ons naar een periode van structureel hogere groei, wat ook impliceert dat de natuurlijke rente op een hoger niveau komt te liggen. De Amerikaanse Federal Reserve heeft dit al onderkend – ondanks renteverhogingen blijft de economie met ongeveer 4 procent groeien, wat de veerkracht van deze nieuwe economische realiteit benadrukt.
Winstmarges in een nieuw tijdperk
De technologische vooruitgang beperkt zich niet tot kunstmatige intelligentie alleen. Al jaren zien we een gestage verbetering in productieprocessen, logistiek en dienstverlening. Deze efficiëntieslag vertaalt zich direct in hogere winstmarges voor bedrijven. Waar vroeger schaalvoordelen vooral via volumegroei werden gerealiseerd, zien we nu dat technologie het mogelijk maakt om met minder input meer output te genereren.
Cloud computing heeft bijvoorbeeld de noodzaak voor grote kapitaalinvesteringen in IT-infrastructuur weggenomen. Bedrijven kunnen nu flexibel opschalen zonder vooraf miljarden te investeren in datacenters. Dit verlaagt de toetredingsdrempels voor sommige markten, maar verhoogt tegelijkertijd de winstgevendheid van gevestigde spelers die hun schaal optimaal kunnen benutten.
Automatisering en robotisering dragen eveneens bij aan margeverbeteringen. In productieomgevingen kunnen robots 24/7 draaien met minimale foutmarges. Dit verhoogt niet alleen de productiviteit maar verbetert ook de kwaliteit, wat tot lagere garantiekosten en hogere klanttevredenheid leidt. Deze combinatie van volumegroei en marge-uitbreiding creëert een krachtige dynamiek voor aandelenkoersen.
Meer winst door minder kapitalisme
In de economische theorie zouden hogere marges nieuwe toetreders moeten aantrekken, wat tot meer concurrentie en uiteindelijk lagere marges zou moeten leiden. De praktijk blijkt echter weerbarstiger. We zien juist een toename van monopolistische en oligopolistische marktstructuren. Technologiebedrijven creëren ecosystemen waaruit gebruikers moeilijk kunnen ontsnappen. Netwerkeffecten versterken de positie van marktleiders, terwijl disruptieve innovaties vaak leiden tot ‘winner-takes-all’ scenario’s.
Data is hierbij de nieuwe olie geworden. Bedrijven die over grote datasets beschikken, kunnen hun AI-modellen beter trainen en daardoor superieure producten leveren. Dit creëert een zelfversterkend effect waarbij marktleiders hun voorsprong alleen maar vergroten. Voor nieuwe toetreders wordt het steeds moeilijker om te concurreren zonder toegang tot vergelijkbare datahoeveelheden.
Implicaties voor beleggers
Deze analyse is extra relevant gezien de politieke discussies over vermogensbelasting. Met voorstellen voor zwaardere belasting op kapitaal en rendement wordt het des te belangrijker om te focussen op beleggingen met superieure rendementsvooruitzichten. De combinatie van technologische innovatie, productiviteitsgroei en toenemende marktconcentratie biedt hiervoor uitstekende mogelijkheden.
Bovendien biedt de internationale diversificatie lokale beleggers de kans om te profiteren van mondiale trends. Waar de Nederlandse economie relatief beperkt is in omvang, kunnen beleggers via internationale markten participeren in de groei van technologiegiganten, en opkomende marktleiders.
De prognoserendementen voor de komende jaren kunnen daarom substantieel hoger uitvallen dan historische gemiddelden suggereren. Waar beleggers traditioneel rekenden met rendementen gebaseerd op het verleden, moeten ze nu anticiperen op een fundamenteel andere economische realiteit. Een realiteit waarin technologie, productiviteit en marktmacht samenkomen tot een potentieel gouden tijdperk voor aandelenbeleggers.
Han Dieperink is chief investment officer bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co.