Het Amerikaanse banenrapport over augustus liet zien dat er meer mensen aan het werk zijn, die meer uren werken en ook nog eens beter worden betaald. Vreemd om dan de conclusie te trekken dat een recessie aanstaande is. Natuurlijk zijn er indicatoren, zoals de snelle versteiling van de rentecurve die twee jaar lang invers is geweest, plus de Sahm-indicator. Die indicatoren veroorzaken echter geen recessie.
De typische recessie wordt veroorzaakt door een plotselinge schok, waardoor het lijkt alsof de economie van een klif valt. Neem bijvoorbeeld een sterk stijgende olieprijs, een crash op de huizenmarkt, een financiële crisis of desnoods een pandemie.
Recessies kunnen ook veroorzaakt worden doordat centrale bankiers de rente te lang te hoog hebben gehouden. Toch is de laatste renteverhoging al geruime tijd terug en de Amerikaanse economie blijft maar doorgroeien. Het banenrapport van afgelopen vrijdag is eerder een bevestiging dat er sprake is van een zo gewenste zachte landing.
Nog altijd een zachte landing
Het klopt dat er minder vacatures zijn, maar het is niet zo dat er massaal mensen worden ontslagen. De werkloosheid is afgelopen maanden opgelopen, omdat er meer aanbod was op de arbeidsmarkt, onder andere door immigratie. De Federal Reserve mag dan lang gewacht hebben met het verlagen van de rente, maar economisch is de schade beperkt.
De afzwakking past prima in het zachte landingsscenario en is zelfs nodig om de centrale bank ervan te overtuigen om de rente te verlagen. Het aantal nieuwe banen was lager dan verwacht en de cijfers over juni en juli werden neerwaarts herzien. Dat betekent dat de gemiddelde banengroei over de afgelopen drie maanden is uitgekomen op 116.000. In combinatie met een werkloosheidspercentage van 4,2 procent is dat prima.
De lonen, het aantal gewerkte uren en de participatiegraad stijgen allemaal. Zelfs de wekelijkse aanvragen voor nieuwe werkloosheidsuitkeringen dalen. Combineer dit met een groeiende economie, een versnellende winstontwikkeling en stevige consumentenbestedingen en er is geen recessie aan de horizon.
Slecht nieuws is niet langer goed nieuws
Nog niet zo lang geleden zou het ‘slechte nieuws’ door financiële markten worden geïnterpreteerd als goed nieuws. Markten maakten zich toen vooral zorgen over de ontwikkeling van de inflatie. Kennelijk zijn die zorgen verdwenen. De inflatie is in de afgelopen maanden dan ook voortdurend gedaald en de eerdere oprispingen van begin dit jaar bleken dan ook niet meer dan dat. De kans bestaat zelfs dat de inflatie op niet al te lange termijn onder de doelstelling van de centrale bank uitkomt. Dat bekent dat de Federal Reserve voldoende ruimte heeft om de rente te verlagen.
Na de cijfers van vorige week mag verwacht worden dat de Federal Reserve de rente in september met een kwartje zal verlagen. De markt rekent zelfs al op meer. Daarna zal het Fomc bij elke vergadering tot aan de zomer van 2025 de rente met een kwartje verlagen. Mocht het nodig zijn om de rente sneller of eerder te verlagen dan is dan nu mogelijk. Goed nieuws.
Verkiezingen voeden onzekerheid
Sterke economische cijfers kunnen de zorgen over de Amerikaanse economie wegnemen. Helaas vallen cijfers uit China en Europa voorlopig nog niet mee. Ook alle sentimentsindicatoren (zowel consumenten, producenten als de inkoopmanagers) staan steeds meer onder invloed van de retoriek rondom de presidentsverkiezingen. Dat kan ervoor zorgen dat bedrijven terughoudend zijn met investeren en het inhuren van mensen totdat de verkiezingen meer duidelijkheid geven over de toekomst. Waarom investeren als nog niet duidelijk is waar importtarieven, de belastingdruk en zelfs de belastingen op vermogensgroei naar toe gaan?
Ook de centrale bank krijgt te maken met de verkiezingen. Wanneer de Fed agressief de rente zou verlagen voorafgaand aan de verkiezingen, krijgt ze al snel het verwijt dat ze de verkiezingen probeert te beïnvloeden, dat terwijl elke centrale bank in principe haar onafhankelijkheid koestert.
Rotatie op de aandelenmarkt
Hoewel de koersdaling van afgelopen week lijkt te zijn veroorzaakt door de toegenomen angst voor een recessie, is dit maar een deel van het verhaal. Er is ook sprake van een verbreding op de aandelenmarkt. Dit is in theorie goed nieuws, omdat de kar op de beurs niet langer getrokken wordt door een kleine selecte groep aandelen, maar dat aandelen over een breder front stijgen.
Het probleem is echter dat die selecte groep van enkele aandelen in totaal een derde van de marktkapitalisatie van de S&P 500 omvat. Op die manier drukt een rotatie al snel de totale markt. Bovendien is het maar de vraag of die rotatie terecht is. De onderliggende fundamenten voor kunstmatige intelligentie zijn uitstekend en inmiddels zijn deze aandelen zo afgewaardeerd, dat zelfs gesteld kan worden dat ze aantrekkelijk gewaardeerd zijn. Bovendien is de implementatie van kunstmatige intelligentie veel meer een structureel thema dan dat die gevoelig is voor de ontwikkeling van de economische cyclus.
Wel is het mogelijk dat juist deze selecte groep van winnaars goed bestand is tegen een recessie. Het zijn vaak monopolisten die in hun waardering profiteren van een lagere rente. Verder kunnen dergelijke marktleiders juist in een recessie marktaandeel winnen. Een Amerikaanse recessie zal ongetwijfeld zorgen voor een zwakkere dollar en juist deze bedrijven profiteren bovengemiddeld, omdat ze een groot deel van hun omzet buiten de VS realiseren. Bij elkaar zullen ze daardoor al snel gezien worden als veilige haven in onzekere tijden.
Han Dieperink is chief investment officer bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co.