ABP gaat tien miljard euro investeren in Nederlandse impactprojecten, waarvan vijf miljard in duurzame huurwoningen. Bovendien gaan strengere duurzaamheidscriteria gelden voor aandelenbeleggingen, waardoor naar verwachting de helft van de bedrijven uit de huidige beleggingsportefeuille verdwijnt.
Maandag kondigde ABP een nieuw duurzaam en verantwoord beleggingsbeleid aan. In 2030 wil het grootste pensioenfonds van Nederland wereldwijd dertig miljard euro belegd hebben in projecten die zowel een ‘passend financieel rendement’ als een ‘meetbare positieve’ bijdrage leveren aan milieu en de maatschappij. Te denken valt aan investeringen in nieuwe betaalbare woningen en projecten voor betaalbare en duurzame energie. Tien miljard euro moet gaan naar klimaatoplossingen en minimaal 1 miljard naar biodiversiteitsoplossingen. Nog eens tien miljard moet naar Nederlandse impactprojecten gaan. Een woordvoerder van ABP liet Investment Officer weten dat daarvan circa vijf miljard in Nederlandse huurwoningen wordt gestoken. ABP beheert in totaal een vermogen van meer dan 500 miljard euro. Daarvan is nu slechts 5 procent belegd in Nederland.
ABP erkent dat de doelen ambitieus zijn. ‘De beleggingen moeten voldoen aan strenge voorwaarden’, aldus de woordvoerder. Vooral op het vlak van biodiversiteit is dit een uitdaging. ‘Er voldoen weinig bedrijven aan de criteria. Het is zoeken met een lantaarntje, maar we willen wel ambitieus en tegelijk realistisch zijn met onze doelen. De lat moet niet te laag liggen.’
Focus in de portefeuille
Naast de plannen voor de impactbeleggingen kondigde ABP ook aan scherpere keuzes te gaan maken in de aandelenportefeuille. ‘Bedrijven waarbij schade aan het klimaat of biodiversiteit onlosmakelijk verbonden is aan hun bedrijfsactiviteiten en waarbij geen realistisch perspectief op verbetering is, passen niet binnen de aandelenportefeuille’, aldus het pensioenfonds. ABP verwacht van bedrijven met een grote impact op het klimaat dat er concrete plannen komen om de uitstoot in de komende jaren terug te dringen. ‘Bedrijven moeten zich daarnaast inspannen om de klimaatrisico’s te beheersen.’
De verwachting is dat veel bedrijven dan niet meer in de portefeuille van ABP passen. ‘We beleggen momenteel in duizenden bedrijven. Dat hoeven er op termijn niet zoveel meer te zijn’, aldus de woordvoerder. ‘We willen een compactere portefeuille, met grotere belangen in bedrijven. We selecteren opnieuw met een klimaatbril op om de portefeuilles te beschermen tegen de risico’s van klimaatveranderingen. Van de duizenden namen in de portefeuille gaan we vermoedelijk stap voor stap terug naar de helft. Dat is een flinke verandering die we nodig achten in een veranderende economie.’
Het fonds gaat eerst de aandelenportefeuille in de ontwikkelde markten, met een belegd vermogen van circa 102 miljard euro, tegen het licht houden. Al eerder werd al besloten om aandelen gerelateerd aan de fossiele energiesector voor een groot deel te verkopen, waardoor het pensioenfonds niet meer in namen belegt als BP, Shell en Total Energies. Op een later moment worden dan ook andere delen van de portefeuille bekeken. Dan wordt ook beoordeeld of er nog strengere criteria nodig zijn.
ABP verwacht niet dat het risicoprofiel van de beleggingsportefeuille verandert door de verschuiving naar impactbeleggen. ‘We denken dat er binnen impactbeleggen een goede risicomix te realiseren valt.’
Deelnemers
Volgens ABP sluit het nieuwe beleggingsbeleid aan bij wat deelnemers willen. ‘Over het deelnemersonderzoek dat aan die conclusie ten grondslag ligt, had ik wel wat meer informatie willen hebben’, zo zegt Rob Bauer, hoogleraar Finance (Chair Institutional Investors) aan de Maastricht University School of Business and Economics en oprichter van de Global Research Alliance for Sustainable Finance and Investment. ‘Laat ik vooropstellen dat ik positief ben over het feit dat mijn pensioenfonds - ik ben ook deelnemer in ABP - het thema duurzaamheid serieus neemt, maar ik heb - als deelnemer - niets van dat onderzoek gemerkt. Mij is in ieder geval niets gevraagd. Afgezien daarvan vraag ik mij af of ‘de deelnemer’ het hier inderdaad mee eens is. Van de kiezers die november vorig jaar bij de Tweede Kamerverkiezingen een heel andere richting aangaven zijn immers ook velen deelnemer bij het ABP. ‘
Bauer zegt in dit verband dat ABP meer informatie zou moeten geven over hoe het onderzoek is uitgevoerd en hoe de resultaten daarvan zijn geïnterpreteerd.
Ook op andere vlakken had hij liever meer transparantie gezien. Bijvoorbeeld over de vraag hoe ABP de impact denkt te meten van die dertig miljard euro aan nieuwe investeringen. Of over de vraag naar het ‘nieuwe’ risicoprofiel. ‘Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt wel dat je weinig diversificatie hoeft te missen als je bijvoorbeeld van vierduizend verschillende aandelen teruggaat naar tweeduizend, maar ik zou graag zien hoe ABP in dit geval tot die conclusie is gekomen. Laat de berekeningen zien aan wetenschappers, durf je kwetsbaar op te stellen.’
Kortgezegd, aldus Bauer: ‘Ik mis de dilemma’s in dit verhaal. Duurzaam beleggen is vaak een worsteling en dat moet ook niet onder stoelen of tafels worden geschoven. Ik vind dit een mooi verhaal, maar ik vind dat men de onderbouwing moet delen.’