Vanwege het toegenomen concentratierisico in aandelenmarkten die “opgepropt” zitten in Amerikaanse (tech)aandelen, ervaren fondshuizen een grotere vraag naar rules-based ETF’s. Deze trackers verminderen dat risico of sluiten het marktsegment met het grootste concentratierisico uit.
“Hoe minder ingrijpen, hoe beter” was jarenlang het credo onder vermogensbeheerders, maar het sinds vorig jaar zomer toenemende concentratierisico verandert de spelregels. Waar vorig jaar US-exceptionalism werd bejubeld, kwam met de jaarwisseling een nieuw sentiment de markt in. ‘Nu 75 procent van de wereldwijde aandelenmarkt bestaat uit Amerikaanse aandelen met een hoge allocatie naar tech, hebben beleggers de behoefte hun asset allocatie specifieker in te richten’, aldus Brett Pybus, hoofd iShares EMEA Productstrategie bij Blackrock.
Het antwoord van ETF-aanbieders op die behoefte bestaat uit ‘rules-based’ beleggingsinstrumenten, die de portefeuilles wat minder topzwaar maken door het gedeelte met een hoge concentratie in de benchmark uit te sluiten. Blackrock lanceerde onlangs twee exclusion-based ETF’s, de iShares Nasdaq 100 ex-Top 30 UCITS ETF en iShares MSCI World Ex-USA UCITS ETF. Daarmee kunnen beleggers de blootstelling naar de Verenigde Staten en tech megacaps in hun allocatie beter beheersen, met verfijndere instrumenten.
Een andere asset manager, Invesco, heeft vijf equal weight ETF’s: twee op de S&P500, eentje op de Nasdaq, een wereldwijde en een volgende week te lanceren Europese equal weight ETF. Elk bedrijf in de benchmark van zo’n ETF krijgt dezelfde weging en wordt op maandelijkse basis herwogen. De Ucits-variant van de Invesco S&P500 equal weight ETF zag vorig jaar een instroom van 100 miljoen euro, vertelt sales manager Jolien Brouwer, en dat vindt ze ‘een opmerkelijke ontwikkeling, in beschouwing nemend dat equal weight sinds 2015 een underperformance laat zien ten opzichte van market cap. Het benadrukt de wens om risico van tafel te nemen door beter te spreiden.’
Verdeling S&P500 marktgewogen vs equal weight
Underperformance
Beleggers zoeken naar manieren om concentratierisico te beperken en doen dat door te diversifiëren. ‘Equal weight ETF’s zorgen voor een gelijkmatige spreiding, waardoor topbedrijven minder wegen en smallcaps meer, een ander diversificatieprofiel dus’, aldus Brouwer. ‘Opvallend is dat, ondanks de underperformance van de afgelopen tien jaar, de vraag naar equal weight ETF’s is toegenomen. Normaliter zou je zeggen dat de underperformance voor een hard sell maakt, maar de urgentie om risico van tafel te nemen weegt zwaarder.’
Brouwer legt uit dat de equal weight-strategie cyclisch presteert, met afwisselende periodes van underperformance en outperformance. ‘Als je kijkt naar de periode vanaf 1989, zie je vier momenten waarop equal weight achterbleef, soms met wel 25 procent ten opzichte van marktgewogen indices. Maar elke fase van underperformance werd gevolgd door een even lange periode van outperformance, met een recovery rate van bijna 100 procent.’ In 2025 presteert de equal weight ETF-versie van de S&P500 tot nu toe ongeveer 80 basispunten beter dan de marktgewogen ETF.
Hoewel de belangstelling voor deze strategie is toegenomen, hebben beleggers marktgewogen ETF’s – vaak de kern van de portefeuille – niet volledig ingeruild. ‘De portefeuille wordt niet opeens volledig omgegooid naar equal weight, maar eerder subtiel aangepast om nuances aan te brengen’, legt Brouwer uit. ‘Door een 80/20-verdeling te hanteren, waarbij 80 procent marktgewogen blijft en 20 procent equal weight wordt toegevoegd, kan het risico-rendementsprofiel worden geoptimaliseerd.’
80/20-verdeling waarbij 80 procent marktgewogen en 20 procent equal weight
Uitsluitingen
Met exclusion-based ETF’s kunnen beleggers bijvoorbeeld de VS uitsluiten ‘Europese beleggers hebben vaak een home bias en geven de voorkeur aan een gematigde allocatie naar de VS’, legt Pybus (Blackrock) uit.
Het uitsluiten van de VS heeft in 2025 zijn vruchten afgeworpen. Terwijl de wereldwijde ETF een jaarresultaat van 3,61 procent behaalde, steeg de versie zonder Amerikaanse aandelen naar een rendement van 6,54 procent.
‘Sommigen willen hun VS-allocatie juist specifieker inrichten door hun weging naar de technologiesector aan te passen’, vertelt Pybus. ‘De iShares Nasdaq 100 ex-Top 30 UCITS ETF schrapt de dertig grootste bedrijven binnen de Nasdaq en spreekt beleggers aan die blootstelling aan technologie zoeken, maar zich zorgen maken over de dominantie van de Magnificent Seven.’
De weging van de top 10-bedrijven daalt van 50,9 procent in de traditionele benchmark naar 25,4 procent in de aangepaste portefeuille. Door de dertig grootste namen uit te sluiten, steeg het jaarrendement naar 6,56 procent, vergeleken met 1,66 procent in de standaardindex voor de Nasdaq.