De Amerikaanse aandelenmarkt is zo’n 15 procent hersteld vanaf het dieptepunt in juni, geholpen door de hoop op een draai door de Fed, resultaten die beter waren dan gevreesd en beleggers die somber gestemd waren, maar wel vol belegd.
Het dieptepunt in juni viel opmerkelijk genoeg samen met de piek in de winstverwachtingen voor 2022 en 2023. Dat betekent dat het volledige koersherstel is toe te schrijven aan hogere waarderingen, mogelijk gemaakt door de lagere rente. Het feit dat de bedrijfswinsten beter waren dan verwacht, zegt overigens meer over de verwachtingen dan over de onderliggende winstontwikkeling.
Winstaxaties
De winsttaxaties voor 2022 zijn sinds eind juni gedaald met 1,5 procent, terwijl winsttaxaties voor 2023 in dezelfde periode gedaald zijn met 3,5 procent. Daardoor is de waardering voor de S&P 500 gestegen van 15,4 op het dieptepunt in juni naar 18,4 op de recente top van augustus.
Door deze gestegen waardering staat de beurs op scherp in aanloop naar de speech die Jerome Powell gaat houden op de Jackson Hole bijeenkomst van centrale bankiers eind deze week. Tegen de achtergrond van het Grand Teton national park konden de aanwezigen afgelopen week lezen dat het helemaal niet slecht gaat met de Amerikaanse economie. Zo rekende markt op een daling van de detailhandelsverkopen, maar het werd de zesde stijging op rij. Afgezien van auto’s en brandstof steeg zo’n beetje elke categorie. Exclusief auto’s en energie zijn de detailhandelsverkopen nu met 8,7 procent gestegen over het afgelopen jaar.
De ontwikkeling van het aantal banen en de uurlonen vormen wellicht geen voorspellende indicator, maar het waren bepaald cijfers die duiden op een recessie. Bovendien zal het lastig worden bij een gemiddelde loonstijging van 6 procent om de inflatie terug te dringen tot 2 procent. Ook de inkoopmanagersindex in de dienstensector (het grootste deel van de economie) kwam hoger uit dan verwacht.
Ook hier duidt een cijfer van 56,7 bepaald niet op een aanstaande recessie. Als de Federal Reserve doet wat ze zegt en alleen kijkt naar de meest recente data, dan moet in september de beleidsrente met minimaal 0,75 procent omhoog. Voorzicht begint de markt dat ook te voelen. De rente stijgt en de dollar-euro pariteit is doorbroken.
Olie op het vuur
Het is opvallend in hoeverre financiële condities in de afgelopen maanden zijn verbeterd. Sinds de Grote Financiële Crisis zijn er verschillende indices die de financiële condities meten. Meestal is het een combinatie van rente, kredietopslagen, aandelenmarkten en volatiliteit. De verbetering in financiële condities hebben de recente rally in aandelen mogelijk gemaakt.
Tegelijkertijd frustreert deze ontwikkeling het beleid van de Fed. Nog extremer zijn de uitslagen in de St. Louis Fed Financial Stress index. Die staat op het laagste niveau sinds 1994. Deze index wordt opgebouwd uit 18 verschillende wekelijkse datareeksen met rentes, kredietopslagen en vijf andere indicatoren. Elk van deze onderdelen geeft inzicht in de mate van financiële stress en die is nu dus extreem laag.
In de maanden juni en juli was slecht nieuws voor de economie, goed nieuws voor de financiële markten. Daardoor kon de rente dalen waarvan waarderingen profiteren. Als Powell ervan overtuigd is dat de Federal Reserve meer moet doen om de inflatie de kop in te drukken dan zal hij onder andere een verslechtering van de financiële condities moeten bewerkstelligen. Daarvoor moeten kredietopslagen omhoog en aandelenmarkten omlaag.
Elke andere boodschap eind deze week is olie op het vuur. Dat zal leiden tot het opnieuw stijgen van de inflatieverwachtingen, waardoor de Fed nog meer van haar geloofwaardigheid verliest. De Fed kan niet anders dan aansturen op een stevige recessie en gelet op de kracht van de Amerikaanse economie moet de rente daarvoor omhoog.
Han Dieperink is chief investment strategist bij Auréus Vermogensbeheer. Hij was eerder in zijn loopbaan chief investment officer van Rabobank en Schretlen & Co. Hij is één van de kennisexperts van Investment Officer.