Werd dit jaar jouw kerstreceptie ingeluid door een directie van louter 50-jarige blanke mannen? Daar kan je de aankomende jaren verandering in verwachten! Een nieuwe periode breekt aan met Europese richtlijnen voor de samenstelling van directies en commissarissen, schrijft Iris van de Looij.
Time Magazine publiceerde een lijst met 25 mensen die schuld hebben aan de financiële crisis. Een aantal van hen hebben bijnamen zoals ‘de gorilla van Wall Street’ en ‘de slager’. Mifid II pakt alle mogelijke aspecten aan om een financiële crisis in de toekomst te voorkomen. Daarbij hoort ook het voorkomen van bovenmatig risico nemen, zwakheden in de governance-structuur en slecht geïnformeerd management.
Mifid II schrijft voor dat de Europese beurswaakhond Esma een lijst met eisen aan bestuurders van beleggingsondernemingen moet opstellen. Deze zijn recent gepubliceerd en ter consultatie aan de markt voorgelegd. Ze komen in dezelfde periode naar buiten als de resultaten van een Nederlandse onderzoekscommissie, commissie-Ottow, naar de toetsing van bestuurders door DNB en AFM.
Deze commissie wijst met name op het gebrek aan transparantie over de beoordelingscriteria en het exacte proces van toetsing. Die beoordelingscriteria zijn op Europees niveau nu volledig helder voorgesteld:
Kennis, vaardigheden en ervaring
De richtlijnen geven criteria voor individuele en collectieve kennis, vaardigheden en ervaring. En dit is geen algemeen lijstje. Er is een hele lijst van managementvaardigheden waar de leden aan getoetst worden. Denk daarbij aan vaardigheden als leiderschap, teamwork, communicatie en besluitvorming.
Naast deze vaardigheden wordt ook gekeken naar reputatie, eerlijkheid en integriteit van de personen. Tot slot ook naar mogelijkheid voor het nemen van objectieve en onafhankelijke beslissingen. Kan een bestuurder vrij besluiten nemen of is er sprake van een sterke groepsdruk?
Beschikbare tijd
De nieuwe richtlijn schrijft voor dat er een inschatting gemaakt moet worden van de minimaal benodigde tijd voor het vervullen van de functie. Bij een internationale functie speelt reistijd daarin ook een rol. Van een ex-ceo van Bear Stearn’s is bekend dat hij in de periode van de financiële crisis vaker op de golfbaan en aan bridgetafels te vinden was dan op kantoor.
Er wordt getoetst of de directieleden deze tijd ook werkelijk aan de functie kunnen besteden. Daarnaast wordt een inschatting gemaakt of ze ad-hoc beschikbaar zijn in een crisissituatie. Hiermee wordt tevens voorkomen dat iemand te veel directie- of toezichtfuncties op zich neemt.
Diversiteit
Met de nieuwe richtlijn kan de sector niet langer om diversiteit heen. Dat gaat niet alleen om diversiteit van geslacht. Ook diversiteit in leeftijd, internationale achtergrond, opleiding en professionele ervaring worden als belangrijke waarden aangemerkt. Ieder bedrijf wordt geacht een diversiteitsbeleid te hebben. In het geval de directie niet aan de diversiteitscriteria voldoet moet zij een concreet beleid formuleren met targets en deadlines om de diversiteit op peil te brengen.
Naast de directie en commissarissen worden ook de topmanagers van de toezichthoudende afdelingen, zoals risk, audit en compliance, getoetst op kennis, vaardigheden en ervaring.
De consultatie van de Europese richtlijnen loopt nog tot 28 januari 2017. Behoren narcistische ceo’s met schaapachtige volgers vanaf dat moment tot verleden? De toekomst zal het leren. In eerste instantie zijn DNB en de AFM aan zet om de bestuurders langs de nieuwe meetlat te leggen.
Iris van de Looij is zelfstandig adviseur en interim-manager. Eerder werkte zij onder meer als global head of product development bij MeesPierson en achtereenvolgens als director investment solutions bij Theodoor Gilissen en group head of investment solutions bij KBL European Private Bankers.
Zij deelt op structurele basis met Fondsnieuws-lezers haar kennis op het gebied van productmanagement en Mifid. Wilt u meer bijdragen van onze FN Kennisexperts lezen, klik dan hier.