Het hernieuwde enthousiasme over opkomende markten lijkt aan pensioenfondsen niet besteed. Vijftien jaar van ondermaatse prestaties zijn niet zo maar weggeslikt.
Hoge waarderingen in de VS, een zwakkere dollar, geopolitieke fragmentatie, minder vergrijzing, meevallende inflatie: keert het tij voor aandelen in opkomende markten? ‘Ja, ja, ja’, roepen assetmanagers in koor. Blackrock verwacht de komende tien jaar een outperformance van 2 procentpunt per jaar voor deze beleggingscategorie. JP Morgan spreekt van ‘voortdurende aantrekkelijke waarderingen’ en DWS denkt dat met name China de komende jaren een groeiversnelling zal laten zien, gestimuleerd door recente versoepelingen in de regelgeving voor bedrijven.
Bank of America ziet dat fondsmanagers door het goede nieuws massaal instappen in aandelen uit opkomende markten. Volgens de meest recente maandelijkse poll van de Amerikaanse bank is nu 37 procent van de ondervraagde managers overwogen in de categorie. Volgens een bericht in de Financial Times over die poll is dat het hoogste niveau sinds februari 2023.
Een mooi moment dus ook voor Nederlandse pensioenfondsen om deze assetclass te herontdekken? Die kans wordt niet hoog ingeschat door fiduciair vermogensbeheerders Aegon Asset Management en Blackrock. Carl Kool, die leiding geeft aan het fiduciaire team van Blackrock in Nederland: ‘Maar slechts een minderheid van de pensioenfondsen gelooft in het timen van de markt. Men stuurt liever op langetermijnoverwegingen.’ En Gosse Alserda, beleggingsstrateeg bij Aegon AM: ‘Opkomende markten beloofden altijd al een hoger rendement, alleen is dat er sinds 2008 niet meer van gekomen. Dat maakt dat pensioenfondsen hier voorzichtig mee zijn.’
Van actief naar passief
Ook recent nog waren de prestaties niet om over naar huis te schrijven. Volgens cijfers van DNB daalde het gewicht van opkomende markten in de aandelenportefeuille van alle Nederlandse pensioenfondsen samen de afgelopen drie jaar van 18,21 naar 13,51 procent. ‘Voor een belangrijk deel is dat te wijten aan underperformance van de hele asset class, maar niet zelden lagen ook allocatiebeslissingen ten grondslag aan die afname’, stelt Kool. ‘Zo kunnen overwegingen ten aanzien van ESG-factoren een rol hebben gespeeld om wat minder te beleggen in bijvoorbeeld China.’ Kool wijst ook op de trend van actief naar passief beleggen. ‘De ambitie om passiever te beleggen kan leiden tot een neutrale weging van opkomende markten in de portefeuille.’
Weging opkomende markten in aandelenportefeuille Nederlandse pensioenfondsen
Pensioenfondsen waren immers ook de afgelopen jaren - ondanks de daling - nog steeds overwogen in opkomende markten, rekent Alserda voor. ‘In de MSCI ACWI namen opkomende markten vijf jaar geleden 12 procent voor hun rekening, en nu is dat 10 procent. Met een daling van 18 naar ruim 13 procent is het gewicht bij pensioenfondsen scherper gedaald, maar met die 13 procent zitten ze gemiddeld dus nog ruim boven het marktgemiddelde.’
De vele jaren met ondermaatse prestaties hebben er echter wel ingehakt. ‘Pensioenfondsen wilden altijd in opkomende markten beleggen, omdat dit de risico’s van de hele portefeuille beter spreidt. En de prognoses van de rendementen waren ook altijd hoger dan die van ontwikkelde markten. Alleen kwam dat de afgelopen vijftien jaar niet uit, met name omdat de Amerikaanse aandelen het zo goed deden. Die enorme koersstijgingen hebben het eigenlijk ‘verpest’ voor opkomende markten.’
Andere beleggingsovertuiging
De terughoudendheid is dus groot bij pensioenfondsen, om nu het gewicht in opkomende markten te verhogen. Kool zegt dat het wel een gespreksonderwerp is rond de (jaarlijkse) strategische evaluaties met fiduciaire klanten. ‘Daarbij kan ik ook inbrengen wat Blackrock de komende jaren van die markten verwacht, maar tegelijkertijd heb ik er begrip voor dat veel fondsen nauwelijks een dynamische assetallocatie kennen. Sterker nog: dat kan ik ook ondersteunen. Ze hebben simpelweg een andere beleggingsovertuiging.’
Gaat dan niet een gouden kans op meer rendement verloren? MSCI liet onlangs weten dat aandelen opkomende markten dit jaar tot nog toe (in dollars) 16 procent rendement opleverden, tegen 11 procent voor aandelen ontwikkelde markten. Toch maar doen dan? Alserda: ‘Alsnog zeg ik, en dat is in het verleden ook gebleken: het kan lang duren voordat je gelijk krijgt.’