Terwijl de Europese en Amerikaanse beurzen op het hoogste punt van het jaar staan, beweegt de Nikkei sinds de zomer zijwaarts. Is de schoktherapie van premier Shinzo Abe (foto) nu al uitgewerkt? Fondsmanagers aan het woord.
Van november 2012 tot eind mei van dit jaar ging de bekendste index van de beurs in Tokio in een vrijwel rechte lijn omhoog; in yens gemeten een sprong van bijna 70 procent.
Daarna volgde een forse dip van ruim 21 procent, die in juli voor driekwart weer werd ingehaald. De index kruipt weer richting de 15.000 punten, maar staat 6 procent onder het hoogtepunt van 22 mei — daar waar de Europese en Amerikaanse tegenhangers records breken.
Tienjarige staatsobligaties
De schommelingen op de aandelenmarkt gingen vergezeld van heftige rentebewegingen. Het rendement op tienjarige Japanse staatsobligaties zakte in april richting de 0,4 procent, verdubbelde in mei tot 0,9 procent en staat nu op 0,6 procent.
Gemeten in euro’s doet de Nikkei het sinds begin dit jaar (+20,5 procent) nog steeds beter dan brede indices in Europa of de VS. Maar de rek lijkt er wel uit.
Michiel van Voorst, portefeuillemanager van het Robeco Asia-Pacific-fonds, was vanaf november 2012 overwogen in Japan maar draaide dat in mei naar onderwogen.
Winstverwachtingen bijgesteld
‘We vonden dat het wel heel hard ging. Maar nu gaan we weer richting overwogen.’ Van Voorst is overtuigd dat er een einde komt aan wat hij de ‘consolidatieperiode’ op de Japanse beurs noemt, en acht tot het einde van dit jaar een stijging van 15 procent wel mogelijk.
De fondsmanager ziet een belangrijk verschil met de aandelenrally’s in de VS: ‘In de VS gaat een groot deel van de stijgende beurskoersen gepaard met hogere waarderingen. In Japan zijn die ook wel iets opgelopen, maar niet dramatisch. Daar zijn de waarderingen nog steeds conservatief. In Tokio gingen de hogere koersen vergezeld van naar boven bijgestelde winstverwachtingen.’
Céline Piquemal, die het wereldwijde fonds van de Franse aandelenbelegger Comgest beheert, onderschrijft deze visie.
Gedaalde yen
‘Japan is de enige markt waar de verwachte winst per aandeel naar boven is bijgesteld, en wel met 30 procent sinds het begin van dit jaar. Wereldwijd bleven de prognoses gelijk of werden ze verlaagd. De afgelopen maand zette die trend door. Daarom voelen we ons zo goed over Japan.’
‘In 2014 zal de winst per aandeel er met 19,5 procent stijgen, zo is de verwachting, na bijna 58 procent dit jaar. Wereldwijd gaat het om respectievelijk 8 procent en 12 procent.’
De gedaalde yen (in een jaar tijd -19 procent ten opzichte van de dollar) zorgde in de eerste plaats voor een direct effect. Winsten die multinationals elders haalden, werden in yens gemeten meer waard — het omgekeerde van de valutaperikelen waar een bedrijf als Unilever mee kampt. Daarnaast maakt een goedkopere munt Japanse bedrijven concurrerender op de wereldmarkt.
Dalende kosten
Ondernemingen die meer op de binnenlandse markt zijn gericht, profiteren van de aangetrokken groei en inflatie, na ruim twintig jaar van stilstand. Japanse industrieën met een hoog vaste kostenniveau hebben maar een klein zetje nodig om fors meer winst te kunnen maken, stelt Van Voorst. ‘Tegelijkertijd werken ze aan het omlaag brengen van de kosten. Maar dat gaat langzaam in Japan.’
Comgest benadrukt dat het al enthousiast was over de Japanse beurs voordat Shinzo Abe aan de geldpers ging draaien. Van het wereldwijde aandelenfonds is 35 procent belegd in Japan. Dat is fors boven het gewicht in wereldindices (bijna 8 procent).
Volgens Piquemal zitten wereldwijd beleggende aandelenfondsen nu op gemiddeld 6 procent. ‘Zolang de beurzen in de VS het net zo goed blijven doen als die in Japan, is er geen prikkel om meer te gaan beleggen in Japan.’
Omkeerpunt Abenomics
Het is Shinzo Abe die de Japanse beurs weer tot leven wekte. Al voor zijn beëdiging tot premier op 26 december liepen de markten vooruit op een veel steviger beleid: een combinatie van een zeer ruim monetair beleid en hogere overheidsuitgaven. Via een lagere yen en een hogere inflatie zou een jarenlange stagnatie van de Japanse economie moeten worden doorbroken.
Maar er is meer nodig, stelt Japan-analist Richard Kaye van Comgest. Zo moet Abe volgens hem de hoge belastingen op bedrijfswinsten verlagen, de binnenlandse markt openstellen en het bankwezen hervormen. Pas als de premier daarin slaagt, zullen buitenlandse langetermijnbeleggers weer op grote schaal terugkeren.
Kaye ziet dat als een bonus: ‘Wij waren al enthousiast over het nieuwe Japan, wereldwijd opererende bedrijven die nou eenmaal een notering hebben in Tokio.’
Copyright: Het Financieele Dagblad, 22 oktober 2013.