De wereld zit in de overgang naar een nieuwe multipolaire orde, waarbij Amerika aan dominantie zal verliezen. Die verschuiving zal gepaard gaan met meer volatiliteit op de financiële markten, waarbij aandelen, munten, grondstoffen én rentetarieven bokkensprongen maken. Dat voorspelt Philippe Gijsels, de hoofdstrateeg van BNP Paribas Fortis.
Gijsels was vorige week een van de sprekers op de Portfolio Day van Investment Officer in Brussel en gaat de komende maanden met collega en co-auteur Koen De Leus de boer op om de Engelstalige versie van hun bestseller “De nieuwe wereldeconomie” te promoten.
Een belangrijke stelling uit het boek is dat de wereld richting ‘multiglobalisering’ evolueert, met een handvol geopolitieke blokken die, zowel politiek als economisch, heel andere prioriteiten kunnen hebben. Confrontaties, zoals de recente handelsoorlog die de VS ontketende, zijn daarbij te verwachten.
‘We zaten in unipolaire wereld met de VS als dominant land. We gaan minstens naar een bipolaire wereld - met China - en misschien zelfs een multipolaire wereld. Dat zal onvermijdelijk met turbulentie gepaard gaan. Want wanneer een land een deel van zijn macht moet afstaan, gebeurt dat gewoonlijk niet met champagne en taart, maar met conflict’, analyseert Gijsels.
Dollar verliest pluimen
Dankzij zijn uitzonderlijke financiële status ontving Amerika de voorbije jaren nog duizenden miljarden dollars aan investeringsstromen. De hele wereld belegde gretig in Amerikaans staatspapier en de dollar bleef een sterke munt, ondanks de Amerikaanse handels- en overheidstekorten. Maar sinds begin dit jaar en na het aantreden van Donald Trump als president, gaat de slinger in de andere richting.
Gijsels: ‘Het buitenland, en met name China, heeft recentelijk een groot deel van zijn Amerikaans overheidspapier in portefeuille afgebouwd. Dat is ook een van de redenen waarom de goudprijs gestegen is, want die landen zoeken naar alternatieven. Nog maar een kwart van de Amerikaanse staatsschuld is in buitenlandse handen.’
Dat de dollar niet fors stijgt na geopolitieke gebeurtenissen zoals de Israëlische aanval op Iran, is volgens hem het bewijs dat de Amerikaanse munt aan belang inboet als reservemunt. ‘Al heeft de dollar wel het voordeel dat er op dit moment niet echt een alternatief is. De Chinese yuan is dat zeker niet.’
Trump slikte recentelijk enkele handelsheffingen weer deels in na onrust rond Amerikaanse Treasuries. De gevreesde bond vigilantes lieten zo hun macht zien.
Gijsels houdt op de obligatiemarkten vooral de blik op Japan, de grootste buitenlandse bezitter van Amerikaans staatspapier. ‘Twijfel rond Treasuries kan ertoe leiden dat Japans staatspapier onder druk komt te staan, wat dan meteen de rest van de wereldeconomie zou impacteren. Een teken aan de wand: overal ter wereld - waaronder in Japan - is de lange rente aan het stijgen. Dat is de markt die zegt: misschien is er toch een probleem qua houdbaarheid van de overheidsschulden.’
Piek aandelendominantie VS bereikt?
Ook op de aandelenmarkten staat het Amerikaanse ‘exceptionalisme ‘onder druk, argumenteert Gijsels. Beleggers stonden tot voor kort te drummen voor de Magnificent Seven en kozen massaal voor de Amerikaanse beurs, maar die hype lijkt alweer voorbij.
‘Er was ook geen alternatief’, blikt Gijsels terug. ‘Tot voor kort liep de S&P500 weg van de Eurostoxx dankzij de technologiewaarden. De rest van de wereld bleef achter. Je kreeg dan een self fulfilling prophecy. Een cliënt met Eurostoxx- of Bel20-beleggingen zag op het einde van het jaar dat de S&P met 20 procent gestegen was en zijn portefeuille maar met 6 procent. De conclusie van zijn beheerder: we gaan ook maar ons geld in de S&P steken. Die trade werd groter en groter. Dat verklaart waarom 75 procent van de MSCI World-index uit Amerikaanse aandelen bestaat.’
Volgens Gijsels ondermijnt de grillige handelspolitiek van Trump de exceptionele status van de VS bij de beleggers. ‘Bij elke tweet van Trump zal er ergens in de wereld een belegger, een fondsbeheerder of een land zeggen: we gaan minder in de VS beleggen’, zo verklaarde de beursstrateeg op het podium in Brussel.
‘Maar dit is niet alleen een Trump-verhaal. Ook onder zijn Democratische voorganger Joe Biden hebben we gezien dat de VS steeds meer voor de eigen nationale belangen kiest.’
Een spectaculaire crash van Amerikaanse aandelen, staatsobligaties of de dollar verwacht hij evenwel niet. ‘De internationale afbouw van Amerikaans staatspapier - en ook aandelen - zal geleidelijk aan verlopen, zoals een Chinese watermarteling. Maar die 75 procent Amerika in de MSCI World is volgens mij een generational high. Dat zal verminderen. De kans is groter dat dit daalt naar 60 procent dan dat het stijgt naar 90 procent.’
Assetallocatie in woelige tijden
Wat betekent dit alles voor fondsbeheerders? Zij krijgen weer meer kans om zich te onderscheiden, denkt Gijsels. ‘Het wordt weer een wereld van actief beheer en stock pickers.’
‘Waarschijnlijk is het passief beheer met het hele verhaal rond de S&P van de voorbije vijftien jaar veel te veel in één richting doorgeslagen. Assetallocatie was een nachtmerrie. Het ging gewoon over: hoeveel Apple of Microsoft neem je portefeuille? De rest liep toch achter.’
‘Maar als voortaan alles meer gelijkmatig over de wereld verdeeld wordt, komen er meer kansen voor Europa, groeilanden, smallcaps, noem maar op. Er komen op veel plaatsen koopopportuniteiten. Zonder dat we daarvoor Amerikaanse technologiebedrijven volledig buiten gaan zwieren, want ze blijven natuurlijk wel sterk staan in toekomstgerichte domeinen als AI.’
Ook op de obligatie- en grondstoffenmarkten breken interessante tijden aan. ‘Je kan niet meer spreken van dé wereldeconomie. In Europa, de VS en Japan kan de groei anders zijn, waardoor ook het rentebeleid van de centrale banken anders zal zijn’, zegt Gijsels. ‘Als de dollar verzwakt, dan komen grondstoffen boven water. Dat bevestigt een van de stellingen uit ons boek: de grondstoffenmarkt staat voor een grote stierenmarkt. Kijk naar palladium en platinum. Ook zilver is aan het uitbreken.’
Kortom: de beleggingsopties worden gevarieerder en de uitkomsten minder voorspelbaar. Dat maakt het boeiender, maar ook wel zenuwslopender. Gijsels: ‘Er breken volatiele tijden aan. Want we als we morrelen aan het hele financiële systeem, zal dat niet zonder slag of stoot gaan. Er zal af en toe een correctie zijn.’