President Mario Draghi van de Europese Centrale Bank wil onder meer via ‘asset backed securities’ (abs) geld in het Europese financiële systeem pompen. Beleggers verdringen zich al om dit op te kopen.
De ongeveer 250 miljard grote Europese abs-markt heeft in september de beste maand meegemaakt in ruim anderhalf jaar tijd. Door bedrijfsleningen gedekte obligaties leverden in september een gemiddeld rendement op van 1,46 procent, zo meldt persbureau Bloomberg op basis van cijfers van Barclays.
Ter vergelijking: bedrijfsleningen met een hoge kredietstatus genereerden slechts 0,18 procent.
Sinds de Italiaan Draghi een maand geleden aangaf een brede portfolio van ‘simpele en transparante securitisaties’ op te willen kopen om daarmee de markt nieuw leven in te blazen, stappen beleggers in. De gestegen vraag naar abs heeft ervoor gezorgd dat de premie die beleggers verlangen als ze dit papier kopen, gedaald is tot 73 basispunten bovenop staatsleningen. Zo laag is het renteverschil in zeven jaar niet geweest.
Uitgifte van nieuw ‘papier’
De rentedaling verleidt ondertussen steeds meer partijen om nieuw papier, dat wil zeggen nieuwe obligaties, uit te geven. Zo meldde JP Morgan dat er in september voor meer dan 10 miljard euro aan leningen (van credit cards en commercieel vastgoed tot leningen aan het mkb) is gebundeld en doorverkocht, het hoogste bedrag in ruim twee jaar tijd.
Mogelijk krijgt de markt donderdag een nieuwe impuls van de ECB. Draghi beloofde vorige maand dat hij na de rentevergadering van begin oktober meer helderheid zou bieden over de voorwaarden van de opkoopprogramma’s — behalve abs gaat de ECB ook pandbrieven opkopen.
Het doel is om samen met nieuwe liquiditeitsinjecties aan het bankwezen 1.000 miljard in het systeem te pompen. Op die manier hoopt de ECB de groei aan te jagen, en het risico van een langdurig lage inflatie te bestrijden.
Politici vaak terughoudend
Draghi heeft al aangegeven dat hij slechts papier met het hoogste kredietoordeel wil kopen. De risicovollere tranches (mezzanine) vereisen garanties, bijvoorbeeld van de Europese Investeringsbank. Maar de politici die dit moeten organiseren, reageren tot dusver zeer terughoudend, met name in Duitsland.
Daar heerst grote vrees dat de ECB-balans spoedig gevuld is met slechte leningen uit Zuid-Europa. Ze hebben dan ook nog geen enkele garantie afgegeven.
Dinsdag meldde de Financial Times dat Draghi alweer een stap verder is. Omdat de banken nog weinig gebruik hebben gemaakt van het nieuwe gratis geld dat Frankfurt beschikbaar heeft gesteld, moet de ECB vermoedelijk meer abs opkopen om aan die 1.000 miljard euro te komen. Maar omdat de abs-markt niet zo groot is, zal de centrale bank onvermijdelijk ook papier van lagere kwaliteit moeten inslaan.
Cyprus en Griekenland
Daarom zou Draghi volgens de zakenkrant de kwaliteitseisen willen versoepelen, zodat hij bijvoorbeeld ook abs uit Cyprus en Griekenland kan kopen. De banken in die landen hebben relatief veilige ‘senior’ tranches in hun boeken staan, maar komen niet aan het vereiste minimumkredietoordeel van ‘bbb’, omdat hun land een lagere rating dan bbb heeft. Onder de huidige regels valt dat soort abs buiten de reikwijdte van de opkoopoperatie.
Het bericht dat Draghi zijn collega’s in de ‘governing council’ onder druk zet om met zijn plan akkoord te gaan, zorgde er woensdag in ieder geval voor dat de rente op Griekse en Cypriotische staatsleningen fors omlaag kwam.
Zo daalde het rendement op tienjarig Grieks papier met 40 basispunten. Als hij Grieks en Cypriotisch papier zou opkopen, zou dat miljarden aan liquiditeit vrijmaken voor de banken in de twee zwakste eurolanden. Bij de banken zou ruimte worden gecreëerd om nieuwe kredieten te verstrekken tegen gunstige voorwaarden.
Voor de abs-markt is het ondertussen van groot belang of Draghi zijn zin weet door te drukken. ‘Als hij zijn politieke bazooka weet te trekken en in de ruimste zin abs gaat opkopen, dan zullen de spreads nog flink verder inzakken’, stelde Dipesh Mehta van Barclays tegen Bloomberg.
Copyright: Het Financieele Dagblad, 2 oktober 2014.