Twee grote grensoverschrijdende samenwerkingen in de Europese fondsenindustrie verliezen aan kracht. De Italianen lijken minder afhankelijk te willen zijn van Franse fondshuizen, zowel bij de verkoop als bij het beheer van beleggingen.
Waar UniCredit, de op één na grootste bank van Italië, zich voorbereidt om zijn langdurige distributieovereenkomst met Amundi te beëindigen, zijn de fusiebesprekingen tussen Generali Investments en Natixis Investment Managers vastgelopen.
Beide ontwikkelingen weerspiegelen een bredere verschuiving bij Italiaanse instellingen: zij willen meer strategische controle over zowel het beleggingsbeheer als de distributie, ook al blijft consolidatie een belangrijk doel binnen de sector.
Breuk tussen UniCredit en Amundi
De meest zichtbare breuk speelt tussen Amundi, Europa’s grootste fondshuis, en Unicredit, een van haar belangrijkste distributiepartners in Italië. Amundi nam in 2017 Unicredits dochter Pioneer Investments over voor 3,5 miljard euro en verzekerde zich daarmee van exclusieve toegang tot het klantenbestand van de bank. Het contract, dat loopt tot 2027, verplicht Unicredit een groot deel van het klantvermogen in Amundi-fondsen te beleggen, maar dat aandeel daalt al enige tijd.
Onder leiding van topman Andrea Orcel wil Unicredit meer eigen inkomsten uit beleggingsproducten halen. ‘We willen een groter deel van de waardeketen zelf bezitten’, verklaarde hij in oktober bij de presentatie van de derdekwartaalcijfers. De bank heeft haar eigen assetmanagementactiviteiten herbouwd, de geldstromen geleidelijk omgeleid ondanks contractuele boetes, en lijkt nu klaar om de samenwerking vroegtijdig te beëindigen.
Volgens Luigi Tramontana, analist bij Kepler Cheuvreux, liggen daar zowel financiële als politieke motieven aan ten grondslag. ‘Het gaat om het heroveren van controle over de inkomstenstroom, maar ook om spanningen met Crédit Agricole’, zegt hij.
Die spanningen namen toe nadat Crédit Agricole, moederbedrijf van Amundi, dit jaar Unicredits poging blokkeerde om Italiaanse bank Banco BPM over te nemen. Het recente besluit van Unicredit om voor haar effectenservices over te stappen van Crédit Agricole naar BNP Paribas wordt gezien als een volgend signaal van verwijdering tussen beide groepen. Een andere analist benadrukt dat Unicredit meer flexibiliteit zoekt: ‘De bank wil haar productaanbod verbreden en de waardeketen zelf beheren.’
10 procent van Amundi’s winst
Amundi erkende vorige week bij haar cijferpublicatie dat de voorwaarden voor een verlenging van de overeenkomst ‘nog niet zijn vastgelegd’. Italië blijft de grootste buitenlandse markt van Amundi, met ongeveer 88 miljard euro aan vermogen dat aan Unicredit is gekoppeld.
Volgens Johann Scholtz, analist bij Morningstar, is de samenwerking goed voor zo’n 10 procent van Amundi’s nettowinst. Een breuk, hoe geleidelijk ook, zou dus strategisch zwaar wegen.
Generali en Natixis: fusie op pauze
Ook de gesprekken tussen Generali en Natixis Investment Managers zouden zijn vastgelopen, meldde persbureau Reuters vorige week. Bronnen binnen de bedrijven wijzen richting het persbureau op meningsverschillen over waardering, governance en politieke gevoeligheden.
Volgens Mara Dobrescu, senior principal bij Morningstar, spelen integratieproblemen een grote rol. ‘Natixis heeft altijd een zeer autonome structuur gehad voor haar dochterondernemingen, zoals Loomis Sayles’, zei zij tegen Citywire Italia. ‘Die onafhankelijkheid bevordert diversiteit in beleggingsculturen, maar heeft ook risico’s blootgelegd, zoals bleek bij H2O, waar Natixis zich nog steeds van aan het ontdoen is.’
De eerdere overnames van Generali, zoals die van de Amerikaanse direct lender MGG afgelopen maand en die van Conning, een Amerikaanse asset manager gericht op verzekeraars, zouden een fusie verder bemoeilijken. ‘Het is moeilijk voor te stellen hoe zo’n divers geheel als één samenhangend platform kan functioneren’, aldus Dobrescu.
De fusiegesprekken, gestart in 2023, waren bedoeld om een multi-boutique platform met hoofdkantoor in Amsterdam te vormen dat zou uitgroeien tot het op één na grootste fondshuis van Europa. Volgens Il Sole 24 Ore heeft Generali inmiddels om extra tijd gevraagd en wil het de in het oorspronkelijke memorandum opgenomen boeteclausule van ongeveer 50 miljoen euro schrappen.
Topmanagers van Generali zouden de afgelopen weken meerdere keren in Parijs zijn geweest. Het schrappen van de boete zou beide partijen de mogelijkheid geven zonder gezichtsverlies uit de gesprekken te stappen.
Dobrescu waarschuwt dat aanhoudende onzekerheid schadelijk kan zijn voor portefeuillebeheerders. ‘Langdurige besluiteloosheid tast het moreel aan, leidt af van de kernactiviteiten en kan in het ergste geval tot een vertrek van talent leiden.’
BNP Paribas ruikt kans
Nu Amundi’s greep op Unicredit verzwakt, heeft BNP Paribas al laten doorschemeren open te staan voor samenwerking. Tijdens de presentatie van de kwartaalcijfers vorige week zei topman Jean-Laurent Bonnafé dat zijn groep ‘natuurlijk’ een samenwerking met Unicredit zou overwegen als de deal met Amundi afloopt. De recente overname van AXA Investment Managers voor 5,1 miljard euro versterkt BNP’s positie als geloofwaardige opvolger.
Bovendien levert BNP Paribas al depositodiensten voor Unicredit in Italië, Duitsland en Luxemburg, een basis die een diepere samenwerking mogelijk maakt.
Een nieuw distributieakkoord zal volgens insiders waarschijnlijk minder exclusief en flexibeler zijn, beter passend bij UniCredits strategie om eigen en externe fondsen te combineren op haar eigen voorwaarden.