Wijn is een interessante aanvulling op een klassieke portefeuille. Maar kennis is vereist, of om het met een boutade te zeggen: ‘there is no such thing as a free lunch, but you can add wine to it.’
Institutionele beleggers zijn de laatste jaren massaal op zoek gegaan naar rendement of ‘a reach for yield’. Alternatieve beleggingen waren daarbij een erg leuke oplossing. In die categorie vallen de zogenaamde ‘reële activa’, zoals vastgoed, kunst, wijn, etc. Dit zijn beleggingen waarbij je een echt, tastbaar product koopt, in tegenstelling tot financiële activa (e.g., aandelen en obligaties) die een eigendomsbewijs zijn van een deel van een onderneming (of een cashsflow van die onderneming). Maar hoe goed presteerden alternatieve beleggingen?
In dit artikel focussen we op wijn. Mijn inziens is wijn een erg interessante belegging. Het is namelijk de enige van alle reële activa die beter kan worden na productie. Juwelen, horloges en handtassen, verliezen bijvoorbeeld langzaamaan waarde doordat ze beschadigd geraken. Wijn is ook een activa met eigenschappen van financiële producten, zoals obligaties:
- Het heeft een looptijd (of drinking window)
- Het krijgt een rating (al is het geen score op kredietwaardigheid, maar kwaliteit)
- Het wordt verhandeld op secundaire markten (veilingen)
- Er is een primaire markt (Bordeaux en primeur)
- Ze zijn allebei erg illiquide
- Een wijnhuis heeft meerdere wijnen, net zoals een bedrijf meerdere obligaties heeft
- De uitgave is vast: eens een bedrijf de obligatie uitgeeft, is de uitgave rond
- Er is risico op faillissement tegenover risico op wijn die slecht is
- Sommige mensen doen aan buy-and-hold bij obligaties, dat kan ook bij wijn
Er zijn uiteraard ook belangrijke verschillen. Een obligatie geeft u een principiële waarde op vervaldag, wijn geeft u een consumptiegoed op vervaldag. Daarnaast kan wijn ook verkocht worden na vervaldag. Zo wordt wijn eigenlijk een product met een vaste looptijd (obligatie) naar een product zonder looptijd (aandelen). Het maakt dus een transitie door van consumptiegoed naar collectable. Een ander punt is dat obligaties een nominaal dividend uitkeren. Wijn geeft u, zoals dat dan mooi heet, een emotioneel dividend. Obligaties hoef je niet op de juiste temperatuur te stockeren of te verzekeren, bij wijn moet dat uiteraard wel. Er zijn dus erg veel gelijkenissen maar eveneens belangrijke verschillen.
Show me the money
Hoe heeft wijn het gedaan? Figuur 1 toont dat het rendement eigenlijk vrij mooi was, zeker als we dit vergelijken met aandelen (S&P500) en obligaties (VBMFX). Het gemiddeld rendement van wijn ligt met 8,93 procent net onder dat van aandelen. Zelfs risico-gewogen moet wijn het eigenlijk niet echt onder doen voor de twee alternatieven. De Sharpe ratio is namelijk 0,15 over de volledige periode. Algemeen gezien heeft wijn dus een erg mooi parcours gelopen.
Figuur 1: Het rendement op wijn (zwart), aandelen (blauw) en obligaties (rood) tussen 2003 en 2022
Naar welke wijn kijken we hier? Robbe Van Tillo en ik verzamelden meer dan drie miljoen observaties uit 41 veilingen. Daaruit berekenen we dan het rendement. Om u een idee te geven, het gaat hier om wijnen met een gemiddelde prijs van 600 dollar per fles en een gemiddelde rating van 94 op 100. Kortom, niet de alledaagse consumptiewijn.
Maar schijn bedriegt
Wat is er nog belangrijk aan wijn? Hoe en wanneer het wordt verhandeld. Er is slechts een keer per maand een veiling. En op zo’n veiling wordt een fles niet iedere keer aangeboden en ook als wijn wordt aangeboden, wordt ze niet iedere keer verkocht. Het bod moet namelijk hoger liggen dan de reserveprijs. Als die prijs niet gehaald wordt, volgt er geen verkoop. Het niet halen van deze prijs is dus belangrijke informatie.
Wijn, en elke andere alternatieve belegging, heeft een selectie bias: alleen de meest succesvolle worden verkocht en het rendement is dus eigenlijk te hoog (upward bias). Wanneer we hiervoor corrigeren, ziet het plaatje er anders uit. Wij noemen dit “MCMC”, en vergelijken dit met het standaardrendement (RS).
Figuur 2 toont dat, wanneer je rekening houdt met een kans tot verkoop, het rendement op wijn gelijk is aan -0.03 procent per jaar. Wanneer we meer restricties opleggen, zoals dat wijn minstens 5, 10, 20 of 30 keer verkocht moet worden, komt de stippellijn (MCMC) veel dichter bij het eigenlijke rendement (RS). Dit wil maar één ding zeggen: schijn bedriegt. Het rendement op wijn is mooi, maar:
- Niet iedere wijn is even succesvol, kennis is onontbeerlijk om erin te beleggen
- Er komen veel kosten bij kijken, wat weegt op het rendement
- De opportuniteiten zijn wel groot: het is een efficiënte markt, maar inefficiënter dan aandelen
Figuur 2: Het rendement op wijn zonder rekening te houden met selectie bias (vette lijnen) en met rekening te houden met selectie bias (stippellijn). De kleuren geven weer hoeveel transacties er minstens moeten geweest zijn in de hele periode.