monetair beleid

Christine Lagarde was in een poëtische bui gisteren. De voorzitter van de ECB opende de discussie over het crisisbeleid van de centrale bank met de woorden ‘This lady is not tapering’. Een duidelijke verwijzing naar de beruchte uitspraak van de Britse premier Margaret Thatcher in 1980: ‘This lady is not for turning’.

Er zijn veel uitdagingen waarmee de centrale bankiers in de VS en Europa kampen dit najaar. Na Jackson Hole begint nu pas het echte werk.

Zoals de jeugd met een goed gevulde boekentas terugkeert naar de schoolbanken, zo keren de centrale bankiers naar hun comfortabele bureaus terug met een goed gevulde agenda.

De ECB veranderde in 2008 haar aanpak naar een systeem van “full alotment” ofwel volledige toewijzing. ‘Die ogenschijnlijk nietszeggende woorden zijn de verklaring waarom de spaarrente op dit moment nul procent is. Het is meteen ook een maatstaf om te kijken wanneer die spaarrente weer oploopt. Dat zit er nog lang niet in, met alle sociale gevolgen van dien.’

De Fed zal haar kwantitatieve verruiming tot normaal peil terugschroeven als de economie zich ‘voldoende’ heeft hersteld. Dat zei Fed-voorzitter Jerome Powell aan het eind van een tweedaagse vergadering op woensdag. “Tapering” komt daarmee een stap(je) dichterbij, maar de markten zijn er niet gerust op. Wanneer is ‘voldoende’ voldoende, vragen Fed-watchers zich af?

De Europese Centrale Bank houdt haar beleidsrente ongewijzigd. Maar ze heeft wel een nieuwe visie op de toekomstige evolutie van die beleidsrente. De rente blijft op het huidige of zelfs een lager niveau totdat de inflatie 2 procent bedraagt lang voor het einde van de projectieperiode, die nu tot eind 2023 loopt. Voorheen was het voldoende dat de inflatie “convergeerde” naar 2 procent tijdens die tijdshorizon.

Dat schrijft Belfius hoofdeconome Véronique Goossens in een recente researchpaper.

De ECB zal nog een heel lange tijd haar rentevoeten onveranderd houden. Een verhoging zit er nog zeker niet aan te komen.

Er was sterk uitgekeken naar de monetaire beleidsaankondiging van de ECB, hoewel er eigenlijk niets nieuws onder de zon was.

Het was de eerste aankondiging en persbijeenkomst na de strategische review. Daarom was de formulering van het statement anders, en werd het formaat wat aangepast. De grootste aankondigingen gebeurden eerder deze maand. 

De onderliggende inflatiedynamiek in de eurozone blijft dermate zwak dat de Europese Centrale Bank voorlopig een zeer ruim monetair beleid blijft voeren. Na beëindiging van het tijdelijke noodprogramma voor de pandemie volgt een nieuw obligatie-opkoopprogramma. 

Er is vrijwel niets normaal in de wereldeconomie vandaag de dag. Structureel staan we op het kantelpunt van wederom een grote transformatie, waardoor we een kwantumsprong maken op het gebied van productiviteit en disruptieve innovatie. Overigens is dit niet de eerste grote transformatie.

Tijdens het vragenuurtje na het rentebesluit van het FOMC deed Jerome Powell een zeer gedurfde uitspraak over het monetaire beleid in de toekomst. Op de vraag wanneer we ons mochten verwachten aan een minder agressief monetair beleid, antwoordde Powell dat het economische herstel verre van afgerond is (arbeidsmarkt en werkloosheid) en dat we voor eind 2023 geen monetaire verstrakking moesten verwachten. 

De reële rentevoeten blijven erg laag tot negatief, en die factor blijft bepalend voor de prestaties van activaklassen. Het bijzonder versoepelend monetair beleid heeft over het algemeen gunstige gevolgen, maar er zijn ook een aantal risico’s aan verbonden. En inflatie is geen al te grote bedreiging voor de financiële markten, maar moet wel worden opgevolgd.

Dat zegt Etienne de Callataÿ, hoofdeconoom en medeoprichter van Orcadia Asset Management in Luxemburg in een podcast (in het Frans).