Opinie

Sinds 1900 zijn er vier periodes geweest dat er op de westerse aandelenmarkten sprake was van een lange opgaande beweging die vijf tot vijfentwintig jaar aanhield, een zogenaamde supercyclus.

De eerste was na de Eerste Wereldoorlog, een periode die bekend werd als de ‘roaring twenties’. Eindelijk werden de vruchten geplukt van de tweede industriële revolutie, wellicht beter bekend als de technologische revolutie of de Belle Epoque.

De voorspellende waarde van terugkijken is beperkt, maar verdiept het inzicht en begin januari is het moment om dat te doen.

Met het verstrijken van 2022 omvat de reeks die ik vanaf de jaren ’80 bijhoud nu 101 jaar. Voor aandelen zijn voor de jaren vanaf 1980 herbelegging-indices gebruikt en voor eerdere jaren de performance van de index plus een dividendrendement. 

Banken hebben op basis van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) een poortwachtersfunctie wat betreft het opsporen van criminele geldstromen. Daarvoor maken zij uiteraard kosten.

Vorige week werd mij gevraagd op BNR commentaar te geven op het nieuws dat banken deze kosten nu expliciet in rekening gaan brengen bij zakelijke klanten.

Lange en variabele vertragingen. Die term, gemunt door de beroemde Amerikaanse econoom Milton Friedman, is een term die je heel vaak uit de mond van centrale bankiers hoort, ook die van de Europese Centrale bank (ECB). Waarom is die term van belang? Een analyse.

Afgelopen jaar is er zo’n 15 biljoen euro verloren gegaan op de aandelenmarkt en 30 biljoen euro op de obligatieportefeuille. Neutrale portefeuilles hebben in veel gevallen een slechter rendement dan in 2008 en in veel gevallen één van de slechtste jaren ooit. 

Economie is de wetenschap van de omgang met schaarste. Voor niks gaat de zon op, maar voor bijna alle goederen en diensten waar mensen behoefte aan hebben, zou de behoefte zonder een of andere beperking groter zijn dan het aanbod. 

Ik weet niet precies hoe vaak Bank of Japan gouverneur Kuroda tijdens zijn persconferentie na het besluit om de yield curve control aan te passen heeft gezegd dat dit geen verkrapping is van het beleid, maar het waren er opvallend veel. Waarschijnlijk deels omdat deze aanpassing wel erg handig is, mocht je op een later tijdstip willen afstappen van het extreem ruime monetaire beleid.

“ESG-beleggen is een bubbel. Effecten zijn niet te meten. Het kost alleen maar geld. Compleet doorgeslagen.” Heb ik uw aandacht? Bovenstaande citaten zijn reacties uit de zaal bij een recent seminar, van het kritische deel van het publiek bij een presentatie die ik mocht geven over duurzaamheid en inflatie. Ik begon met de enigszins provocatieve stelling dat iedereen iets met duurzaamheid wil doen. Het is de toekomst. 

Er is in 2022 veel vermogen verdampt. De wereldwijde aandelenmarkt kromp met maar liefst 15 biljoen dollar. De echte pijn zit in de obligatiemarkten waar 30 biljoen dollar verloren ging. Bijna elke beleggingscategorie staat over 2022 in de min. De enige echte winnaar was de Amerikaanse dollar.

Dat 2022 geen goed jaar was voor vastgoedaandelen, was al enige tijd duidelijk, maar er is slecht en er is heel slecht. Hoe slecht kijken we even na aan de hand van de evolutie van de FTSE EPRA NAREIT Developed Europe index sinds 1990. En wat blijkt? Na 2008 is 2022 het slechtste jaar met een verlies van ongeveer 40 procent, in 2008 liep het verlies op tot 42 procent.